Afzinkkelder
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een afzinkkelder is een betonconstructie of geprefabriceerde kelder waarbij de wanden op maaiveldhoogte worden geplaatst en vervolgens gecontroleerd in de grond zakken door de aarde binnen de wanden uit te graven.
Omschrijving
Bij de bouw van een afzinkkelder worden de kelderwanden, die ter plaatse zijn samengesteld of geprefabriceerd, aan elkaar bevestigd. De constructie vormt zo een bak zonder bodem en dak. Vervolgens wordt de grond binnen deze wanden weggegraven. Door het eigen gewicht van de kelderwanden zakt de constructie als een caisson gecontroleerd de grond in tot de gewenste diepte is bereikt. Na het afzinken wordt de keldervloer gestort en het kelderdek aangebracht. Deze methode maakt het mogelijk om kelders te realiseren op locaties met beperkte werkruimte, zoals dicht bij bestaande bebouwing of op de erfgrens, zonder de noodzaak van traditionele bouwkuipen of uitgebreide grondkeringen zoals damwanden, wat trillingen en mogelijke zetting aan belendende panden minimaliseert.
Werkwijze en Uitvoering
De wanden van een afzinkkelder kunnen op verschillende manieren worden gerealiseerd: als prefab betonwanden die in de fabriek worden gestort, door op locatie op het maaiveld de wanden te bouwen met stalen bekisting en deze vol te storten, of door gebruik te maken van holle wanden die uit twee betonnen schillen bestaan en na plaatsing worden volgestort met beton. Om het gecontroleerd zakken (afzinken) van de kelderwanden te bevorderen en scheefzakken te voorkomen, kunnen de wanden worden voorzien van een horizontaal stempelraam als versteviging en flexibele hoekverbindingen. Onder de wanden worden snijmessen bevestigd om het zakken in de grond te vergemakkelijken. Bij grotere kelders of wanneer het eigen gewicht onvoldoende is, kunnen ankers en een hydraulisch vijzelsysteem worden gebruikt om de kelder hydraulisch naar beneden te trekken.
Voordelen en Toepassingen
Afzinkkelders worden vaak toegepast op locaties waar traditionele kelderbouw lastig is, zoals in binnenstedelijke gebieden, op de erfgrens, of bij hoge grondwaterstanden. Belangrijke voordelen zijn onder meer dat er minder of geen grondwateronttrekking nodig is, er geen traditionele bouwkuip of grondkerende constructies zoals damwanden nodig zijn, en de bouwmethode over het algemeen snel en trillingvrij is, wat het risico op schade aan naastgelegen gebouwen verkleint. Ze bieden een effectieve manier om extra ruimte te creëren voor diverse doeleinden, zoals opslag, technische installaties, garages of extra woonruimte.
Vergelijkbare termen
Ondergrondse ruimte
Gebruikte bronnen: