Zero-energie-isolatie
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Zero-energie-isolatie omvat het toepassen van zeer goede thermische isolatie en luchtdichtheid in een gebouwschil om warmteverlies en -winst te minimaliseren, wat essentieel is voor bijna-energieneutrale gebouwen (BENG) en nul-op-de-meter woningen.
Omschrijving
Bij zero-energiegebouwen, of meer gangbaar 'bijna-energieneutrale gebouwen' (BENG) en 'nul-op-de-meter' (NOM) woningen, is optimale isolatie een fundamenteel principe. Het doel is om de energievraag van het gebouw sterk te beperken, nog voordat duurzame energie wordt opgewekt. Dit wordt bereikt door een uiterst efficiënte thermische schil te creëren rondom gevels, daken, vloeren en funderingen, met het doel warmteverliezen in de winter en warmtewinsten in de zomer te minimaliseren. Een hoge isolatiewaarde (Rc-waarde) is hierbij cruciaal. Naast dikke isolatielagen is het voorkomen van koudebruggen en het realiseren van een goede luchtdichtheid (kierdichting) van groot belang om ongecontroleerd warmte- of koudeverlies door kieren te voorkomen.
Rol in energieconcepten
Optimale isolatie is de eerste en belangrijkste stap binnen strategieën zoals de Trias Energetica, die gericht is op het minimaliseren van de energievraag. Pas daarna komen het gebruik van hernieuwbare energiebronnen en efficiënte installaties aan bod. Een zeer goede isolatie is de basis om met duurzame energiebronnen zoals zonnepanelen of warmtepompen de resterende energievraag te dekken en zo een bijna-energieneutraal of nul-op-de-meter niveau te bereiken. Zonder adequate isolatie is het opwekken van energie te vergelijken met het dweilen met de kraan open; veel opgewekte energie gaat dan alsnog verloren.
Isolatiewaarde en materialen
De isolatiewaarde van materialen wordt uitgedrukt in R-waardes (of Rc-waardes voor constructies). Hoe hoger de R-waarde, hoe beter het isolerende vermogen. Voor nul-energiegebouwen of passiefhuizen worden doorgaans zeer hoge Rc-waardes nagestreefd, aanzienlijk hoger dan de minimale eisen uit het Bouwbesluit. Dit vereist isolatiediktes die aanzienlijk kunnen zijn (bv. 18-35 cm, afhankelijk van het materiaal). Gangbare isolatiematerialen die hierbij worden toegepast zijn onder meer glaswol, EPS (geëxpandeerd polystyreen), PU-schuim en cellulose. Naast isolatiemateriaal voor muren, daken en vloeren, is ook hoogwaardige isolatie van ramen en kozijnen (bijvoorbeeld drievoudige beglazing en extra geïsoleerd schrijnwerk) essentieel om de isolatieschil compleet te maken en koudebruggen bij aansluitingen te voorkomen.
Vergelijkbare termen
Passiefhuis-isolatie
Gebruikte bronnen: