Woningwet

Laatst bijgewerkt: 05-05-2025


Definitie

De Woningwet is een Nederlandse wet die de belangrijkste voorschriften bevat voor het bouwen, verbouwen en de staat van bestaande bouwwerken, evenals regels omtrent gebruik, slopen en welstand.

Omschrijving

De Woningwet vormt het wettelijke kader voor de volkshuisvesting in Nederland. De wet bevat regels voor zowel nieuwbouw als bestaande bouw en heeft als doel het bevorderen van goede en veilige woningen en het tegengaan van ongezonde woontoestanden, wat historisch gezien een belangrijke drijfveer was voor de eerste Woningwet in 1901. De wet regelt onder meer het toezicht door gemeenten (Bouw- en Woningtoezicht) en stelt eisen aan de kwaliteit van bouwwerken. De inhoudelijke, technische voorschriften waaraan gebouwen moeten voldoen, worden verder uitgewerkt in het Bouwbesluit (nu deels vervangen door het Besluit bouwwerken leefomgeving) en de gemeentelijke bouwverordening. De Woningwet legt ook de basis voor vergunningen, zoals de omgevingsvergunning (voorheen bouwvergunning), die nodig is voor bouwen en verbouwen, en bevat regels voor toegelaten instellingen zoals woningcorporaties.

Historische context

De eerste Woningwet in Nederland dateert van 1901 en trad in werking op 1 augustus 1902. Het primaire doel was destijds het verbeteren van de volksgezondheid door slechte en ongezonde woningen tegen te gaan en de bouw van betere woningen te stimuleren. Sindsdien is de wet meerdere malen herzien, waarbij de meest recente ingrijpende wijzigingen in 2015 en 2022 hebben plaatsgevonden. Waar de oorspronkelijke wet een centrale rol voor de overheid bij woningbouw bevorderde, is deze rol in latere herzieningen deels afgebouwd, met een groter aandeel voor private marktpartijen en een andere rol voor woningcorporaties.

Relatie met andere regelgeving

De Woningwet vormt de basis voor diverse andere regels en besluiten op het gebied van bouwen en wonen. Het Bouwbesluit 2012 (en het latere Besluit bouwwerken leefomgeving) bevat de concrete, technische voorschriften voor de veiligheid, gezondheid, bruikbaarheid, energiezuinigheid en milieuaspecten van gebouwen, voortkomend uit de kaders van de Woningwet. Gemeenten stellen op basis van de Woningwet een bouwverordening vast met aanvullende lokale voorschriften, bijvoorbeeld over welstand. Ook de procedure voor de omgevingsvergunning, die vereist is voor de meeste bouwactiviteiten, vindt zijn grondslag in de Woningwet en de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo).

Vergelijkbare termen

Bouwbesluit

Gebruikte bronnen: