Waterbalans
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
De waterbalans is een overzicht of berekening van de watercomponenten (instroom, uitstroom en opslag) in een bepaald gebied of systeem over een specifieke periode, waarbij het principe van massa-behoud centraal staat.
Omschrijving
De waterbalans is een term die oorspronkelijk uit de hydrologie komt. Het geeft inzicht in hoeveel water een gebied binnenkomt (neerslag, aanvoer via bodem of oppervlak), hoeveel water eruit gaat (verdamping, afvoer via bodem of oppervlak) en wat de verandering in wateropslag is. De waterbalans wordt ook wel aangeduid als waterbudget. Het opstellen van waterbalansen is een fundamentele activiteit binnen de hydrologie en wordt gebruikt voor waterbeheer en -planning. Een algemene formule voor de waterbalans in een bassin is Neerslag = Afvoer + Evapotranspiratie + Verandering in opslag. Deze formule is gebaseerd op het behoud van massa in een gesloten systeem, waarbij alle water dat het systeem binnenkomt (neerslag) wordt omgezet in verdamping, transpiratie, oppervlakteafvoer of opslag in de grond.
Toepassing in de Bouw en Civiele Techniek
In de bouw en civiele techniek speelt de waterbalans een belangrijke rol, met name in watermanagement projecten. Dit omvat het ontwerp, de aanleg en het beheer van waterbouwkundige constructies en systemen zoals dijken, dammen en rioleringen. Een goed begrip van de waterbalans is essentieel bij het ontwerpen van rioleringssystemen, drainageplannen en het omgaan met water in gebouwen. Klimaatverandering, met extremere neerslag en langere droogteperiodes, maakt een correcte analyse van de waterbalans steeds belangrijker om wateroverlast, droogte en andere watergerelateerde problemen te voorkomen. Klimaatadaptief bouwen, waarbij rekening wordt gehouden met deze effecten, maakt gebruik van waterbalansberekeningen om bijvoorbeeld de benodigde waterberging te bepalen en maatregelen zoals groene daken of waterdoorlatende verharding te evalueren. Ook bij bodemenergiesystemen is een hydrologische balans belangrijk.
Waterhuishouding
Waterhuishouding verwijst breder naar de wijze waarop water in een bepaald gebied wordt opgenomen, zich verplaatst, gebruikt, verbruikt en afgevoerd wordt. Dit wordt vaak beïnvloed door menselijk handelen. In de civiele techniek omvat de stedelijke waterketen, inclusief drinkwatervoorziening, riolering en afvalwaterbehandeling, een belangrijk deel van de waterhuishouding. De waterbalans is een instrument om inzicht te krijgen in de waterhuishouding van een gebied of systeem.
Vergelijkbare termen
Waterhuishouding
Gebruikte bronnen: