Uitkraging
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een uitkraging is een constructie waarbij een deel van een bouwwerk, zoals een balk of vloer, horizontaal uitsteekt en aan één zijde is ingeklemd of op steunpunten rust, zonder directe ondersteuning aan het uitstekende uiteinde.
Omschrijving
De term 'uitkraging' beschrijft zowel het principe van een vrijdragende constructie als het uitstekende bouwdeel zelf. Bij uitkragingen draagt het ingeklemde of ondersteunde deel het gewicht en de belastingen van het vrij uitstekende deel. Deze techniek wordt toegepast om bijvoorbeeld balkons, luifels, overstekende gevels of delen van bruggen te realiseren. Het correct berekenen van de krachten, zoals momenten en schuifspanningen, en het kiezen van geschikte materialen zoals gewapend beton, staal of hout, is essentieel voor de stabiliteit en veiligheid van de uitkraging. Bij metselwerk kan 'uitkragen' ook verwijzen naar het geleidelijk overstekend uitmetselen van steenlagen om een uitspringend bouwdeel te ondersteunen.
Toepassingen
Uitkragingen worden in diverse bouwprojecten toegepast. Bekende voorbeelden zijn balkons en luifels. Ook bij de bovenbouw van bruggen en bij overstekende gevels of verdiepingen wordt vaak gebruik gemaakt van uitkragende constructies. Soms wordt bij metselwerk de term 'uitkraging' gebruikt voor geleidelijk overstekende steenlagen ter ondersteuning van een uitspringend bouwdeel.
Constructieve aspecten
Bij een uitkragende ligger, ook wel cantilever genoemd, wordt de balk of ligger aan één zijde ingeklemd of rust deze op steunpunten. Het gewicht van de last op het uitkragende deel brengt een moment en schuifspanning over naar het steunpunt of de steunpunten. Een goede berekening van de belastingen, materiaaleigenschappen en mogelijke krachten zoals windbelasting is cruciaal voor de stabiliteit en veiligheid. Bij grotere uitkragingen of hogere belastingen kan het noodzakelijk zijn om de constructie te balanceren met een contragewicht.
Vergelijkbare termen
Cantilever
Gebruikte bronnen: