Tympanon
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een tympanon is een driehoekig of halfrond gevelveld boven een deur of venster, dat wordt begrensd door een latei en een boog of door de horizontale en schuine lijsten van een fronton, en vaak is versierd met beeldhouwwerk of reliëfs.
Omschrijving
Het tympanon is een architectonisch element dat voorkomt in verschillende bouwstijlen, waaronder klassieke, romaanse en gotische architectuur. In de klassieke bouwkunst is het tympanon meestal driehoekig en bevindt het zich in het fronton, het gevelveld tussen de horizontale kroonlijst en de schuine daklijsten. In de middeleeuwse bouwkunst, met name bij kerken, is het tympanon vaak halfrond of spitsbogig en bevindt het zich boven een portaal, tussen de bovendorpel en de boog daarboven. Dit vlak, ook wel boogtrommel genoemd, werd frequent gedecoreerd met reliëfs of beeldhouwwerk, vaak met religieuze voorstellingen in de middeleeuwen. Het tympanon heeft zowel een decoratieve als soms een constructieve functie door bij te dragen aan de verdeling van krachten boven een opening. Materialen variëren met de bouwstijl en periode, van natuursteen in historische toepassingen tot modernere materialen. Onderhoud is van belang, vooral bij oudere constructies, om schade door bijvoorbeeld vocht te voorkomen.
Vergelijkbare termen
Fronton
Gebruikte bronnen: