Tempera
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Tempera is een oude schildertechniek waarbij poedervormige pigmenten worden vermengd met een bindmiddel op waterbasis, vaak een emulsie van eigeel en water.
Omschrijving
Tempera staat bekend om zijn heldere en duurzame kleuren en een matte afwerking. Het werd traditioneel veel gebruikt in de middeleeuwse en renaissancekunst voor onder andere muurschilderingen, icoonschilderingen en manuscriptillustraties. De verf droogt relatief snel. In de bouw wordt tempera, al dan niet in gemodificeerde vorm, soms nog toegepast voor specifieke afwerkingen of in restauratiewerkzaamheden, waarbij de historische techniek wordt nagebootst of natuurlijke materialen gewenst zijn. Het eigeel in de traditionele tempera fungeert als bindmiddel dat de pigmenten samenhoudt en hun intensiteit helpt behouden. De transparantie van tempera maakt het mogelijk om in dunne lagen te werken en zo diepte en rijkdom te creëren.
Samenstelling en Varianten
Naast eigeel kunnen ook andere waterige emulsies zoals eiwit, honing of Arabische gom als bindmiddel worden gebruikt. Moderne varianten van tempera, zoals krijtverf op basis van tempera, kunnen ook andere bestanddelen bevatten zoals marmermeel, krijt en titaanwit, soms aangevuld met oliën zoals saffloerolie voor specifieke eigenschappen zoals overschilderbaarheid.
Toepassing in de Bouw
Hoewel olieverf en later synthetische verven gangbaarder werden in de bouw, wordt tempera soms nog toegepast bij de restauratie van historische gebouwen om oorspronkelijke schildertechnieken te repliceren. Daarnaast zijn er ecologische krijtverven op basis van tempera beschikbaar die gebruikt kunnen worden voor binnenafwerkingen op bijvoorbeeld onbehandeld hout.
Vergelijkbare termen
Olietempera
Gebruikte bronnen: