Steenkalk

Laatst bijgewerkt: 05-05-2025


Definitie

Steenkalk is kalk die wordt gewonnen uit kalkgesteenten zoals marmer, mergel of muschelkalkstein, door deze te branden en vervolgens te blussen.

Omschrijving

Steenkalk is, samen met schelpkalk, een belangrijke grondstof voor het maken van kalk in de bouw. Kalksteen, de basis van steenkalk, is een gesteente dat ontstaat door de verharding van carbonaatafzettingen gevormd in water. Door kalksteen bij hoge temperaturen (circa 900 °C) te branden, ontstaat ongebluste kalk (calciumoxide). Dit ongebluste kalk wordt vervolgens met water geblust, wat resulteert in gebluste kalk (calciumhydroxide). Deze gebluste kalk dient als bindmiddel in bijvoorbeeld mortel en pleister. De eigenschappen van de steenkalk, zoals luchthardend of hydraulisch (waterhardend), worden beïnvloed door de samenstelling van de kalksteen, zoals de aanwezigheid van kleiachtige bestanddelen.

Toepassing in mortel en pleister

Gebluste steenkalk wordt gebruikt als bindmiddel in mortels en pleisters. Traditioneel werden kalkmortels, bestaande uit kalk en zand, gebruikt voor metsel- en voegwerk. Deze mortels staan bekend om hun elasticiteit en duurzaamheid. Afhankelijk van de samenstelling van de oorspronkelijke kalksteen kan de steenkalk resulteren in luchtkalk (hardend door koolstofdioxide uit de lucht) of hydraulische kalk (hardend door reactie met water). Hydraulische kalk kan ook onder water uitharden en hardt sneller uit dan luchtkalk, maar langzamer dan cementmortels. Kalkmortels worden nog steeds toegepast, met name bij restauraties van historische gebouwen, omdat ze compatibel zijn met oud metselwerk en minder snel schade veroorzaken aan de baksteen dan cementmortel.

Vergelijkbare termen

Kalksteen

Gebruikte bronnen: