Stadsstructuur
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
De stadsstructuur omvat de fysieke ordening en organisatie van een stad, inclusief de bebouwde elementen, het stratennetwerk en de voorzieningen die een stedelijke eenheid vormen.
Omschrijving
De stadsstructuur bepaalt de ruimtelijke kwaliteit en de manier waarop verschillende delen van een stad gepland en georganiseerd zijn. Dit houdt rekening met aspecten zoals de historische ontwikkeling, infrastructuur, openbare ruimten en de positionering van belangrijke gebouwen. De structuur kan variëren van organisch gegroeide patronen, zoals in middeleeuwse stadskernen met kronkelende straten, tot planmatige opzetten zoals het rechthoekige gridpatroon dat bijvoorbeeld in New York en historische Romeinse legerkampen werd toegepast. Pleinen zijn vaak belangrijke elementen in de stadsstructuur die helpen bij de organisatie en het benadrukken van belangrijke gebouwen.
Elementen van stadsstructuur
De structurerende elementen van een stadsstructuur omvatten onder meer bebouwde componenten, het straten- of wegennetwerk en diverse voorzieningen. Ook openbare ruimtes, waterpartijen en groenvoorzieningen spelen een rol in de structuur van een stad. Historische elementen en infrastructurele aanpassingen, zoals nieuwe metrolijnen, kunnen eveneens de stadsstructuur beïnvloeden. Het benutten van historische structuren, zoals oude vestingwerken of grachten, kan bijdragen aan de vormgeving van groen in de stad.
Soorten stadsstructuren
Er zijn verschillende typen stadsstructuren, zoals organisch gegroeide structuren en planmatige structuren. Een voorbeeld van een planmatige structuur is het rechthoekige stratenpatroon, ook wel gridstructuur genoemd. Dit systeem, bekend als het hippodamische systeem, werd al in de oudheid toegepast en is te zien in steden als Elburg en New York. Een ander voorbeeld van een planmatige aanpak is het castramodel, gebaseerd op Romeinse legerkampen, dat werd gebruikt bij de aanleg van nieuwe steden en in Nederland ook bij de inrichting van drooggemalen polders.
Vergelijkbare termen
Stadsplanning
Gebruikte bronnen: