Sluisbeer
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een sluisbeer is een gemetselde dam in een vestinggracht die dient voor de scheiding of regulering van de waterstand en eventueel is voorzien van schietgaten.
Omschrijving
Sluisberen zijn constructies die primair voorkomen in vestingwerken. Ze worden gebruikt om waterstanden binnen een grachtensysteem te beheren. Naast de waterregulerende functie kunnen ze ook militaire doeleinden dienen. Een 'holle beer' is een type sluisbeer dat van binnen een gang kan hebben voor het doorlaten van personeel. Soms zijn deze gangen voorzien van schietgaten om vanuit de beer de gracht te kunnen flankeren (verdedigen vanaf de zijkant). De bovenzijde van een beer kan spits toelopen om overgang te bemoeilijken.
Toepassing in waterlinies
Sluisberen speelden een rol in historische waterliniesystemen, zoals de Hollandse Waterlinies en de Stelling van Amsterdam. Ze werden strategisch geplaatst om inundaties (onderwaterzettingen) te kunnen regelen en als verdedigingspunten. Een voorbeeld is de sluisbeer bij het Muiderslot, die in 1851 werd aangelegd voor de waterhuishouding van de Nieuwe Hollandse Waterlinie en tevens diende als verdedigingswerk.
Vergelijkbare termen
Sluisdeur
Gebruikte bronnen: