Sluisdeur
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een sluisdeur is een beweegbare poort in een waterbouwkundige constructie, zoals een sluis, die dient om water tegen te houden en zo het niveauverschil aan beide zijden in stand te houden of te reguleren voor de scheepvaart.
Omschrijving
Sluisdeuren zijn cruciale onderdelen van sluizen en waterkeringen. Ze maken het mogelijk om schepen tussen waterwegen met verschillende waterpeilen te verplaatsen. Een sluis bestaat meestal uit een bassin, ook wel kolk genoemd, met aan beide zijden een of meerdere sluisdeuren. Wanneer een schip een sluis invaart, sluit de sluisdeur achter het schip. Vervolgens wordt het waterpeil in de kolk aangepast aan het niveau van het water waarnaar het schip onderweg is, door water in te laten of weg te laten lopen. Zodra het waterpeil gelijk is, opent de sluisdeur aan de andere zijde en kan het schip de sluis verlaten. Sluisdeuren moeten bestand zijn tegen aanzienlijke waterdruk en worden daarom vervaardigd uit materialen als hout, staal of beton.
Soorten Sluisdeuren
Er bestaan diverse typen sluisdeuren, elk met specifieke kenmerken en toepassingen. Veelvoorkomende types zijn puntdeuren, klepdeuren, hefdeuren, roldeuren en waaierdeuren. Puntdeuren bestaan uit twee delen die in het midden samenkomen en elkaar ondersteunen onder waterdruk. Klepdeuren scharnieren aan de boven- of onderzijde en kunnen door waterdruk worden geopend of gesloten. Hefdeuren bewegen verticaal omhoog. Roldeuren bewegen zijdelings op rails en worden vaak toegepast bij grote sluizen, waarbij luchtcompartimenten kunnen helpen het gewicht te beperken. Waaierdeuren bestaan uit twee gekoppelde delen die draaien in een komvormige inkassing en kunnen water naar twee zijden keren.
Materialen en Onderhoud
Traditioneel werden sluisdeuren vaak gemaakt van hardhout, zoals Azobé, vanwege de duurzaamheid onder water. Tegenwoordig worden ook veel stalen sluisdeuren toegepast. Een nieuwere ontwikkeling is het gebruik van ultrahogesterktebeton (UHSB) voor sluisdeuren, wat kan leiden tot een langere levensduur en minder onderhoud behoeft. Composietmaterialen van kunststof en glasvezel maken ook hun intrede. Regelmatig onderhoud, zoals reinigen, zandstralen en het aanbrengen van beschermende coatings, is essentieel om corrosie en andere schade te voorkomen en de functionaliteit en levensduur van sluisdeuren te waarborgen, ongeacht het materiaal.
Vergelijkbare termen
Waterkering
Gebruikte bronnen: