Schaliegas
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Schaliegas is aardgas dat is opgesloten in lagen schaliegesteente diep onder de grond en dat wordt gewonnen met behulp van hydraulisch fractureren (fracking).
Omschrijving
Schaliegas, ook wel onconventioneel gas genoemd, bevindt zich in kleine belletjes en blaasjes tussen de kleideeltjes in schaliegesteente. Dit gesteente is zo ondoordringbaar dat het gas er niet gemakkelijk uit kan ontsnappen. Om het gas vrij te maken en te kunnen winnen, wordt de techniek van hydraulisch fractureren, oftewel 'fracking', toegepast. Hierbij wordt onder hoge druk een mengsel van water, zand en chemicaliën in de schalie geïnjecteerd. Door de druk ontstaan er scheurtjes in het gesteente, die door het zand worden opengehouden, waardoor het gas naar de boorput kan stromen. In Nederland bevindt schaliegas zich meestal op meer dan twee kilometer diepte.
Winningstechniek (Fracking)
Hydraulisch fractureren begint met het boren van een verticaal gat, gevolgd door een horizontaal gedeelte in de schalielaag. Vervolgens worden er onder hoge druk grote hoeveelheden water, zand en chemicaliën in dit horizontale deel gepompt. Dit proces creëert scheuren in het gesteente, waardoor het opgesloten gas vrijkomt. Het ingespoten zand zorgt ervoor dat deze scheurtjes open blijven, zodat het gas naar de oppervlakte kan stromen. De vloeistof die na het fracken wordt opgepompt, ook wel productiewater genoemd, bevat zware metalen en radioactieve elementen uit de ondergrond en moet als chemisch afval worden verwerkt. Een deel van de chemicaliën blijft achter in het gesteente.
Situatie in Nederland
In Nederland wordt momenteel geen schaliegas gewonnen, hoewel er wel onderzoek is gedaan naar de mogelijkheden. Er zijn in het verleden exploratievergunningen aangevraagd voor delen van verschillende provincies. De winning van schaliegas in Nederland is omstreden en stuit op weerstand vanwege mogelijke milieueffecten zoals grondwatervervuiling, bodemverontreiniging, luchtvervuiling, hoge waterconsumptie en een verhoogd risico op aardbevingen. Tientallen hoogleraren hebben de Nederlandse regering opgeroepen geen boringen toe te staan. In Nederland, Frankrijk en Luxemburg geldt een verbod op hydraulisch fractureren.
Vergelijkbare termen
Aardgas
Gebruikte bronnen: