Richels
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een richel is een smalle, uitstekende rand aan een verticaal vlak.
Omschrijving
In de bouwkunde kan een richel verschillende functies hebben en op diverse plaatsen worden toegepast. Het kan een decoratief element zijn, zoals een horizontale band in metselwerk of pleisterwerk. Richels komen ook voor als functionele onderdelen, bijvoorbeeld als onderdeel van een balustrade (een hekwerk met een balk of stenen richel als leuning) of als de smalle 'vloer' van een Frans balkon. Bij muurafdekkers kan een speciale richel aan de onderzijde (een waterhol) ervoor zorgen dat regenwater van de muur af druppelt ter bescherming van het metselwerk. Ook in constructies, zoals bij het Woudagemaal waar richels in het metselwerk zijn aangebracht om vlotten op te sluiten, worden richels toegepast.
Toepassingen en contexten
Richels zijn te vinden in diverse bouwkundige elementen en contexten. Ze kunnen dienen als afdekking of leuning, zoals de stenen richel bij een balustrade of de smalle richel van een Frans balkon. In metselwerk kunnen richels decoratieve banden vormen of functionele elementen zijn voor bijvoorbeeld het ondersteunen van constructies. Bij muurafdekkers helpt een waterhol, een soort richel aan de onderkant, om water van de muur weg te leiden. Zelfs in oudere gebouwen, zoals een taigh dubh (zwarthuis), kan een brede richel aan de bovenkant van de muren voorkomen, soms bedekt met plaggen. Ook in landschapselementen, zoals strandwallen of eskers, wordt de term 'richel' gebruikt om smalle, uitstekende stroken aan te duiden.
Waterhol
Een waterhol is een specifiek type richel dat wordt aangebracht aan de onderzijde van muurafdekkers of andere uitstekende bouwelementen. Het betreft een halfronde of schuine inkeping die ervoor zorgt dat regenwater dat langs het element stroomt, niet direct terugkeert naar het onderliggende metselwerk, maar ervan af druppelt. Dit voorkomt dat de muur onnodig vochtig wordt en helpt zo vlekken en aantasting van het metselwerk en de voegen te voorkomen.
Vergelijkbare termen
Sierlijsten
Gebruikte bronnen: