Pottenbakkersoven
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een pottenbakkersoven, ook wel keramiekoven genoemd, is een speciale oven waarin keramische producten zoals aardewerk, porselein en bakstenen worden gebakken op hoge temperaturen om ze te verharden.
Omschrijving
Pottenbakkersovens kunnen op diverse manieren worden verwarmd, zoals elektrisch, met gas, hout of olie. Moderne elektrische ovens zijn vaak uitgerust met een computergestuurd systeem voor nauwkeurige temperatuurregeling en geautomatiseerde stookprogramma's. De binnenkant van de oven is geïsoleerd, vaak met vuurvaste stenen of keramische deken, om de hitte vast te houden. De keramische voorwerpen worden in de oven geplaatst en doorlopen verschillende temperatuurfasen. Dit bakproces zorgt ervoor dat de klei verandert in keramiek door chemische reacties en de vorming van glasachtige bestanddelen bij hogere temperaturen, waardoor het materiaal minder poreus en harder wordt. Er zijn verschillende soorten ovens, zoals bovenladers en voorladers, en ze variëren in grootte en capaciteit. Goede ventilatie is essentieel bij het gebruik van een keramiekoven vanwege vrijkomende gassen.
Soorten ovens
Er bestaan verschillende soorten pottenbakkersovens. Qua verwarming zijn er elektrische ovens, gasovens, houtovens en olieovens. Elektrische ovens zijn populair in bebouwde gebieden en makkelijker te plaatsen en te stoken. Traditioneel werden ovens buiten gestookt, zoals veldovens en rakuovens, terwijl moderne elektrische en gasovens met de juiste ventilatie binnen gebruikt kunnen worden. Op basis van constructie zijn er bovenladers (toploaders), die meestal rond of ovaal zijn en van bovenaf gevuld worden, en voorladers (deurovens).
Het bakproces
Het bakken van keramiek omvat verschillende fasen. Eerst verdampt bij temperaturen onder 100°C het resterende water. Daarna verdwijnt bij hogere temperaturen chemisch gebonden water, gevolgd door oxidatie- en dissociatiereacties. Bij nog hogere temperaturen vormen zich glasachtige bestanddelen in het materiaal, waardoor de poreusheid afneemt en een dicht materiaal ontstaat. De benodigde temperatuur hangt af van het type keramiek; voor aardewerk kan dit lager zijn dan voor steengoed of porselein, waarvoor temperaturen tot boven 1300°C nodig zijn. Moderne ovens met computerbesturing maken het mogelijk om specifieke stookprogramma's in te stellen, inclusief pendeltijden (perioden op constante temperatuur) om de temperatuur in de oven te egaliseren.
Vergelijkbare termen
Keramiekoven
Gebruikte bronnen: