Polonceauspant
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een Polonceauspant is een kapspant, ontworpen door de Franse ingenieur Camille Polonceau in 1839, opgebouwd uit twee onderspannen driehoekige liggers of vakwerken die met elkaar verbonden zijn door een trekstaaf.
Omschrijving
Het Polonceauspant is ontwikkeld om grotere overspanningen te realiseren in gebouwen zoals stationsoverkappingen, fabrieksgebouwen en markthallen. De constructie bestaat in essentie uit twee vakwerken en een trekstang. De vakwerken bevatten driehoeken met staven die druk- en trekkrachten opvangen. De staven die haaks op de spantbenen staan vangen de druk op, terwijl de overige staven de trek opvangen. Het horizontale deel wordt de trekstang genoemd en verbindt de vakwerken, wat zorgt voor een stijve constructie en spatkrachten tegen de muren tegengaat. Dit type spant is economisch omdat met relatief weinig materiaal een grote overspanning mogelijk is. Het Polonceauspant werd veel toegepast in de 19e en begin 20e eeuw, in Nederland voornamelijk tussen circa 1850 en 1940.
Constructie en materialen
Het Polonceauspant is opgebouwd uit druk- en trekstaven. Vaak werden de trekstaven en trekstangen uitgevoerd in walsijzer vanwege de betere trekkrachtbestendigheid, terwijl de drukstaven vaak van gietijzer waren omdat dit materiaal meer druk kan verdragen. De constructie kan volledig uit ijzer bestaan, maar er zijn ook voorbeelden waarbij hout en ijzer gecombineerd worden, bijvoorbeeld met houten drukstaven en smeedijzeren trekstaven verbonden met gietijzeren schoenen.
Toepassingen
Het Polonceauspant is specifiek ontworpen voor het overspannen van grote ruimtes. Het werd veelvuldig toegepast in diverse gebouwtypen waar grote open ruimtes nodig waren, zoals stationsoverkappingen, markthallen, fabrieksgebouwen, gymzalen en maneges.
Vergelijkbare termen
Kapconstructie
Gebruikte bronnen: