Spantconstructie
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een spantconstructie is een dragend balkenstelsel, vaak driehoekig van vorm, dat voornamelijk wordt toegepast om de dakconstructie van een gebouw te dragen en belastingen over te brengen op de onderliggende constructie.
Omschrijving
Een spantconstructie vormt het skelet van veel daken, zowel hellend als in sommige gevallen plat. Het stelsel bestaat uit verschillende onderdelen, zoals spantbenen (schuine balken), trekplaten of hanebalken (horizontale balken) en soms stijlen en schoren, die samen een stabiel geheel vormen. Deze constructie draagt niet alleen het gewicht van het dakbeschot en de dakbedekking, maar ook externe belastingen zoals wind en sneeuw. De krachten worden via de spantconstructie overgebracht op dragende muren of kolommen. Spantconstructies worden traditioneel veel in hout uitgevoerd, maar ook staal en beton zijn gangbare materialen, afhankelijk van de vereiste overspanning en belasting.
Materialen en Toepassingen
Spantconstructies worden vervaardigd uit diverse materialen. Hout, zoals geschaafd Douglas, is een traditionele keuze, met name voor woningen, bijgebouwen en schuren. Stalen spanten, vaak gemaakt van I-profielen, worden veel toegepast in utiliteitsbouw, zoals hallen, loodsen en schuren, vanwege de mogelijkheid tot grote vrije overspanningen. Ook gewapend of voorgespannen beton wordt gebruikt voor spantconstructies. Naast hellende daken, kunnen spanten ook bij platte daken voor grotere overspanningen worden ingezet, bijvoorbeeld in fabriekshallen.
Soorten Spantconstructies
Er bestaan verschillende soorten spantconstructies, onderscheiden door hun vorm en opbouw. Voorbeelden van hellende daken zijn de sporenkap (waarbij verticale spanten op regelmatige afstand staan) en de gordingenkap (met horizontale gordingen ondersteund door spanten of muren). Specifieke spanttypen omvatten onder andere het steekspant, hangspant, Hollands spant, Belgisch spant, en vakwerkspanten zoals Pratt-, Warren-, K-, Howe-, en Fink-spanten. Portaalspanten, vaak toegepast bij hallen, hebben een karakteristieke vorm met een horizontale bovenregel en verticale stijlen.
Vergelijkbare termen
Dakspant
Gebruikte bronnen: