Peristylium

Laatst bijgewerkt: 05-05-2025


Definitie

Een peristylium, ook wel peristyle hof genoemd, is een onoverdekte ruimte in of bij een gebouw die omgeven wordt door zuilengalerijen.

Omschrijving

Het peristylium komt oorspronkelijk uit de Griekse architectuur en werd later overgenomen in de Romeinse bouwkunst, met name in de domus (stadswoning voor de rijkere Romeinen) en villa's. Het was een centrale binnenplaats die fungeerde als een middelpunt van ontspanning en afgesloten was van de openbare weg. Rondom het peristylium bevonden zich overdekte zuilengangen (colonnades), die schaduw boden. De binnenplaats zelf werd vaak ingericht als tuin (hortus) en versierd met elementen zoals fonteinen en kleine monumenten. De woon-, slaap- en dienstvertrekken van het huis grensden aan het peristylium. In oudchristelijke basilieken werd het peristylium gebruikt als de zuilengang rond de voorhof (atrium) voor de kerk.

Etymologie

Het woord 'peristylium' is afgeleid van het Griekse 'peristylos', wat 'met een zuilengang omgeven' of 'omzuild' betekent. Het Griekse 'peri' betekent 'rond, rondom' en 'stulos' betekent 'zuil' of 'pilaar'.

Verwante termen

Een vergelijkbare term is 'quadriporticus', wat letterlijk 'met 4 zuilengangen' betekent. Binnen de Romeinse domus lag het peristylium vaak achter het atrium, de eerste centrale, deels open ruimte bij de entree. Een zuilengalerij wordt ook wel colonnade genoemd.

Vergelijkbare termen

Atrium

Gebruikte bronnen: