Paraboolvorm
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een paraboolvorm is een geometrische vorm die de meetkundige plaats is van punten die even ver verwijderd zijn van een vast punt (brandpunt) en een vaste lijn (richtlijn).
Omschrijving
In de bouw en architectuur wordt de paraboolvorm toegepast in diverse constructies, zoals bogen, daken en bruggen. De vorm kan esthetisch aantrekkelijk zijn en wordt soms gekozen vanwege het krachtenverloop. Bij constructies die alleen aan drukkrachten worden blootgesteld, zoals metselwerk of ongewapend beton, benadert de paraboolvorm in sommige gevallen de ideale lijn voor krachtsoverdracht, vergelijkbaar met de kettinglijn. Voorbeelden van parabolische toepassingen zijn te vinden in specifieke architectuurstijlen of bij constructies zoals radiotelescopen.
Parabool en kettinglijn
Het verschil tussen een parabool en een kettinglijn is niet altijd direct zichtbaar, maar is bouwkundig relevant. Een kettinglijn is de vorm die een vrij hangende ketting aanneemt en is ideaal voor constructies die alleen op druk worden belast, omdat er dan enkel drukkrachten in de constructie optreden. Een parabool benadert de kettinglijn qua vorm, vooral bij geringe doorbuiging. Bij hangbruggen, waarbij het gewicht van het wegdek dominant is ten opzichte van de kabel zelf, benadert de vorm van de hoofdkabel een parabool.
Toepassingen in de bouw
Paraboolvormige bogen worden toegepast in diverse gebouwen en constructies. Zo maakte de architect Gaudí gebruik van vormen die verwant zijn aan de kettinglijn voor bogen, omdat deze puur op druk belast worden. Ook in moderne architectuur en specifieke constructies, zoals de reflectoren van radiotelescopen, wordt de paraboolvorm toegepast vanwege de unieke meetkundige eigenschappen.
Vergelijkbare termen
Kegelvorm
Gebruikte bronnen: