Overbelasting

Laatst bijgewerkt: 05-05-2025


Definitie

Overbelasting in de bouw duidt op een situatie waarin een constructie, materiaal of individu blootgesteld wordt aan een belasting die hoger is dan de ontwerpspecificaties of fysieke belastbaarheid toelaten, wat kan leiden tot schade of letsel.

Omschrijving

Bij overbelasting wordt de draagkracht of belastbaarheid overschreden. Dit kan voorkomen bij dragende constructies, funderingen, installaties of zelfs bij individuele werknemers. Mogelijke oorzaken zijn onjuiste berekeningen in het ontwerp, onverwachte externe factoren zoals extreme weersomstandigheden of trillingen, veranderingen in het gebruik van een gebouw (bijvoorbeeld zware opslag in een woning) of het verwijderen van dragende delen. Ook het gedwongen vervormen van constructiedelen door externe belasting, temperatuurverschillen, uitzetting door corrosie, of ongelijkmatige zettingen van funderingen kunnen overbelasting veroorzaken. De gevolgen van overbelasting kunnen variëren van zichtbare scheuren en vervormingen tot ernstige structurele schade en instorting. Bij beton kan overbelasting leiden tot scheurvorming, soms gepaard gaand met ontoelaatbare vervorming of het loskomen van brokstukken.

Oorzaken en Gevolgen

Overbelasting kan diverse oorzaken hebben, waaronder structurele overbelasting door het aanbrengen van te zware lasten, verkeerde belasting van de constructie, onvoldoende sterk geconstrueerde onderdelen, of het verwijderen van dragende elementen. Ook trillingen van buitenaf, zoals door bouwactiviteiten of verkeer, kunnen overbelasting veroorzaken. De gevolgen uiten zich vaak in constructieve scheuren die groot, breed en trapsgewijs kunnen zijn, scheefstand van muren, klemmende ramen en deuren, of overhellende vloeren. Bij betonnen constructies kunnen scheuren en afbrokkeling van het materiaal optreden als gevolg van mechanische overbelasting.

Fysieke Overbelasting in de Bouw

Naast constructies kunnen ook werknemers in de bouw te maken krijgen met fysieke overbelasting. Dit gebeurt wanneer spieren, gewrichten, pezen of banden te intensief, te lang of te vaak worden belast. Veelvoorkomende oorzaken zijn het tillen en dragen van zware lasten, veel bukken, werken met geheven armen, knielen, of het maken van herhalende bewegingen. Dit kan leiden tot klachten aan het bewegingsapparaat, ziekteverzuim en in sommige gevallen zelfs tot beroepsziekten. Om fysieke overbelasting te voorkomen, is het belangrijk dat de belasting en belastbaarheid in evenwicht zijn. Maatregelen kunnen gericht zijn op het verminderen van de belasting, bijvoorbeeld door gebruik te maken van hulpmiddelen of de werkplek anders in te richten, of op het vergroten van de belastbaarheid van het individu.

Vergelijkbare termen

Draagkracht | Materiaalmoeheid | Constructiefalen

Gebruikte bronnen: