Oppervlakteruwheid
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Oppervlakteruwheid beschrijft de fijne oneffenheden en afwijkingen op het oppervlak van een materiaal.
Omschrijving
Oppervlakteruwheid is een eigenschap van het oppervlak van materialen, zoals beton, metaal of kunststof. Het is de maat voor de onregelmatigheden op microscopisch niveau. Deze ruwheid wordt beïnvloed door onder andere het productieproces, de gebruikte gereedschappen en de afwerkingsmethoden. In de bouw en andere industrieën is oppervlakteruwheid een belangrijke factor omdat het de hechting van bijvoorbeeld coatings of lijmen, de slijtage, corrosiebestendigheid en het uiterlijk van een oppervlak beïnvloedt.
Meten en normen
Oppervlakteruwheid wordt gekwantificeerd door de afwijkingen van het oppervlak te meten. Een veelgebruikte parameter hiervoor is de Ra-waarde (rekenkundig gemiddelde ruwheid), die de gemiddelde grootte van de pieken en dalen weergeeft. Andere parameters zijn Rz (tienpuntshoogteruwheid) en Rmax (maximale ruwheidshoogte). Deze waarden worden uitgedrukt in micrometers (µm). Het meten kan gebeuren met contactloze methoden, methoden gebaseerd op een taster, of door visuele/tactiele vergelijking met gestandaardiseerde oppervlakteprofielen, zoals de ICRI CSP-chips voor beton. Verschillende industriële normen, zoals ISO 4287, ISO 4288, ASTM D4417 en ISO 8503, specificeren hoe oppervlakteruwheid gemeten en gespecificeerd moet worden voor diverse materialen en toepassingen.
Relevantie in de bouw
In de bouw is de juiste oppervlakteruwheid cruciaal voor diverse toepassingen. Voor het aanbrengen van coatings, verf of lijmen op materialen zoals beton of metaal, is een specifieke ruwheid vaak noodzakelijk voor een goede hechting. Een te glad oppervlak kan leiden tot slechte hechting, terwijl een te ruw oppervlak het aanbrengen kan bemoeilijken of extra materiaal vereist. De ruwheid kan ook de esthetiek van een oppervlak beïnvloeden; een ruwer betonoppervlak kan bijvoorbeeld donkerder lijken doordat licht anders wordt weerkaatst. Daarnaast speelt oppervlakteruwheid een rol bij de slijtvastheid, wrijving en corrosiebestendigheid van materialen.
Vergelijkbare termen
Ruwheden
Gebruikte bronnen: