Kruisingsgewelf
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een kruisingsgewelf ontstaat door de haakse doorsnijding van twee tongewelven van gelijke hoogte en breedte. Dit resulteert in vier gewelfkappen die samenkomen boven de viering van een kerk.
Omschrijving
Kruisingsgewelven vormen een belangrijk constructief element in de architectuur, met name in historische kerkgebouwen en kathedralen. Ze dragen bij aan de verdeling en overdracht van de bouwkundige belastingen naar de omliggende muren en steunpunten, zoals pijlers of zuilen. Naast hun constructieve functie spelen kruisingsgewelven ook een esthetische rol en bepalen ze mede de ruimtelijke beleving van het interieur. Ze kunnen worden uitgevoerd in diverse materialen, waaronder baksteen en natuursteen. Het centrale punt waar de vier gewelfkappen samenkomen, bevindt zich vaak boven de viering, het snijpunt van het middenschip en het dwarsschip in een kerk. Het correct construeren en onderhouden is essentieel voor de stabiliteit van het gebouw.
Toepassing in kerkbouw
Kruisingsgewelven zijn kenmerkend voor de Romaanse en Gotische architectuur en worden veelvuldig toegepast in kerken en kathedralen. Ze overspannen de ruimte boven de viering, het centrale gedeelte waar het schip en het dwarsschip samenkomen. De gewelfkappen rusten op de hoekpunten, vaak gemarkeerd door pijlers of zuilen. In sommige gevallen kunnen kruisingsgewelven ook schilderingen of decoraties bevatten.
Vergelijkbare termen
Kruisribgewelf
Gebruikte bronnen: