Koppenverband
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een metselverband waarbij uitsluitend de koppen (korte zijden) van de bakstenen in het zicht liggen.
Omschrijving
Bij een koppenverband, ook wel patijtsverband genoemd, worden alle lagen van het metselwerk opgebouwd uit enkel koppen. Dit betekent dat de korte zijden van de bakstenen zichtbaar zijn in de gevel. Het verband wordt opgebouwd door de lagen koppen telkens een halve kop ten opzichte van elkaar te laten verspringen, vergelijkbaar met een halfsteensverband, maar dan met koppen. Om dit goed uit te laten komen, wordt elke laag afwisselend gestart met een kop en een drieklezoor (een kwartsteen). Dit type verband werd vroeger veel toegepast bij de bouw van kelders, funderingen en fortificaties vanwege de stevigheid. Tegenwoordig wordt koppenverband vaak gebruikt bij ronde constructies, zoals schoorstenen, putten of ronde geveldelen, omdat de kortere koppen de ronding makkelijker kunnen volgen dan de langere strekken. Een muur die alleen in koppenverband is gemetseld, heeft zonder versteviging geen sterk verband; de stootvoegen liggen dicht boven elkaar, wat sneller tot scheurvorming kan leiden bij verzakking. Daarom wordt het soms als sierverband toegepast voor specifieke vlakken in een gevel.
Vergelijkbare termen
Halfsteensverband
Gebruikte bronnen: