Koppelbalk
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een koppelbalk is een horizontale balk die wordt gebruikt om twee of meer constructie-elementen met elkaar te verbinden, met als doel de stabiliteit en stijfheid van de constructie te vergroten.
Omschrijving
Koppelbalken worden toegepast om krachten tussen verschillende bouwdelen over te brengen en te verdelen. Ze helpen voorkomen dat de gekoppelde elementen ten opzichte van elkaar bewegen, waardoor een samenhangend geheel ontstaat. Ze kunnen bijvoorbeeld worden geplaatst tussen wanden, kolommen, spanten of diepwanden. De materialen waaruit een koppelbalk bestaat, zijn afhankelijk van de constructieve eisen en de te dragen belastingen; veelvoorkomende materialen zijn hout, beton of staal. In bestaande constructies kunnen koppelbalken worden toegevoegd om de structurele integriteit te verbeteren of om aan te passen aan nieuwe indelingen. Naast hun constructieve functie in gebouwen, worden koppelbalken ook gebruikt in andere toepassingen, zoals bij funderingen om heipalen te verbinden, of bij de bevestiging van antennes en beeldschermen.
Toepassingen
Koppelbalken worden in diverse bouwconstructies gebruikt. Ze kunnen horizontale steunbalken zijn in een gebint, geplaatst boven de bintbalk of tussen dwarsbalken. In houten balklagen kan een koppelbalk, ook wel raveelhout genoemd, tussen twee hoofdbalken worden geplaatst waar andere balken op aansluiten. Bij diepwanden, zoals gebruikt bij de aanleg van tunnels of schachten, verbinden koppelbalken de verschillende panelen om speling te voorkomen. Ook bij funderingen op heipalen worden koppelbalken toegepast om de palen te verbinden. Buiten de traditionele bouw vinden we koppelbalken terug bij de montage van antennes en masten om meerdere antennes te verbinden en bij systemen voor videovergaderingen om beeldschermen te koppelen.
Materialen
Koppelbalken kunnen van verschillende materialen worden gemaakt. Hout is een veelgebruikt materiaal, vaak in de vorm van vuren hout. Bij grotere of zwaarder belaste constructies wordt ook staal toegepast. In specifieke constructies, zoals bij diepwanden, wordt beton gebruikt voor koppelbalken. Daarnaast worden ook materialen zoals gelamineerd fineerhout en aluminium genoemd voor specifieke toepassingen zoals dakramen of antenne-installaties.
Vergelijkbare termen
Dwarsbalk
Gebruikte bronnen: