Kop-hals-rompboerderij
Definitie
Een kop-hals-rompboerderij is een traditioneel Nederlands boerderijtype, gekenmerkt door een langgerekte vorm met een voorhuis (kop), een verbindend gedeelte (hals) en een achterhuis (romp) waar de stal en opslagruimtes zijn gelegen.
Omschrijving
De kop-hals-rompboerderij is een iconisch boerderijtype dat vooral in Friesland en Groningen voorkomt. Het voorhuis (kop) diende als woonruimte voor de boer en zijn gezin, terwijl het achterhuis (romp) werd gebruikt voor de stalling van vee en opslag van landbouwproducten. Het verbindende gedeelte (hals) zorgt voor een duidelijke scheiding tussen de woon- en werkruimtes, wat zowel praktisch als esthetisch van belang was.De boerderijen zijn vaak gebouwd met lokale materialen zoals hout en baksteen, en hebben een steil dak om regen en sneeuw af te voeren. Kenmerkend is ook de asymmetrische indeling, waarbij de ingang van het voorhuis vaak aan de zijkant is geplaatst.In de praktijk werden kop-hals-rompboerderijen vooral gebruikt voor gemengde landbouw, waarbij zowel veehouderij als akkerbouw een rol speelden. Tegenwoordig worden veel van deze boerderijen gerestaureerd en omgebouwd tot woonhuizen of vakantieverblijven, waarbij het historische karakter vaak zorgvuldig wordt behouden.Onderhoud van deze boerderijen kan uitdagend zijn vanwege de ouderdom van de materialen en de specifieke bouwtechnieken die zijn gebruikt. Duurzaamheidsaspecten spelen een steeds grotere rol bij restauraties, waarbij moderne isolatie- en energietechnieken worden geïntegreerd zonder afbreuk te doen aan het historische uiterlijk.
Vergelijkbare termen
Stelpboerderij