Langhuisboerderij
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een langhuisboerderij is een boerderij waarbij het woonhuis en het achterhuis, met daarin het bedrijfsgedeelte (stal, schuur), onder één doorlopend dak in elkaars verlengde liggen.
Omschrijving
Dit boerderijtype kenmerkt zich door een langwerpige vorm. Het woonhuis en het bedrijfsgedeelte, zoals stallen en schuren, zijn aaneengesloten en bevinden zich onder een gemeenschappelijk dak. De langhuisboerderij wordt gerekend tot het hallehuistype. Historisch gezien kwam het oud-Friese langhuis voor in Noord-Holland, Friesland, Groningen en het Duitse kustgebied en behoort het tot de Noord-Nederlandse huisgroep. Een variant is de Staphorster langhuisboerderij, te vinden op smalle, langgerekte kavels.
Regionale varianten
Het oud-Friese langhuis is een historisch boerderijtype dat voorkwam in Noord-Holland, Friesland, Groningen en het Duitse kustgebied. Een specifieke ontwikkeling hiervan is de kop-hals-romp boerderij. In Staphorst komen langhuisboerderijen voor die aangepast zijn aan de smalle kavels in het veenontginningslandschap. De langgevelboerderij, voorkomend in onder andere Brabant en Limburg, wordt soms ook genoemd in relatie tot de langhuisboerderij.
Constructie
Langhuisboerderijen van het hallehuistype hebben vaak een driebeukig pand met een rechthoekige plattegrond. De basis van de constructie wordt gevormd door gebinten, waarbij horizontale balken met pen-en-gat-verbindingen in staanders zijn verankerd (ankerbalkgebint). Op de aaneengeschakelde gebinten rust de kapconstructie, die ruimte biedt voor oogstberging.
Vergelijkbare termen
Hallehuisboerderij
Gebruikte bronnen: