Koepelgewelf
Definitie
Een koepelgewelf is een bolvormige of halfronde constructie die wordt gebruikt om ruimtes te overkappen, vaak toegepast in kerken, moskeeën en monumentale gebouwen.
Omschrijving
Een koepelgewelf is een architectonisch en bouwkundig element dat een ruimte overspant door middel van een gebogen, meestal halfronde of bolvormige structuur. Het gewelf wordt vaak ondersteund door muren of zuilen en verdeelt de verticale belasting naar de ondersteunende elementen. Koepelgewelven worden traditioneel gebouwd uit materialen zoals steen, baksteen of beton, waarbij de stenen of blokken in een specifiek patroon worden geplaatst om de krachten optimaal te verdelen.De constructie van een koepelgewelf vereist nauwkeurige berekeningen en vakmanschap, omdat de krachten zowel horizontaal als verticaal worden overgedragen. In moderne bouwprojecten worden koepelgewelven ook gemaakt van gewapend beton of staal, wat meer ontwerpvrijheid en grotere overspanningen mogelijk maakt.Toepassingen van koepelgewelven zijn te vinden in religieuze gebouwen, zoals de koepel van de Sint-Pietersbasiliek in Rome, maar ook in moderne architectuur, zoals sportstadions en musea. Een bekend voorbeeld is de Hagia Sophia in Istanbul, waar het koepelgewelf een iconisch onderdeel van het ontwerp vormt.Onderhoud van een koepelgewelf richt zich op het voorkomen van scheuren en het versterken van de structuur, vooral bij oudere bouwwerken. Duurzaamheidsaspecten spelen een rol bij de keuze van materialen en de energie-efficiëntie van de overdekte ruimte. Problemen kunnen ontstaan door verzakkingen, materiaalveroudering of onjuiste belastingverdeling, wat regelmatige inspecties en onderhoud noodzakelijk maakt.
Vergelijkbare termen
Tongewelf