Kip

Laatst bijgewerkt: 05-05-2025


Definitie

Kip, ook wel kipinstabiliteit, is het verschijnsel waarbij een belaste ligger zijdelings uitbuigt en roteert loodrecht op het buigingsvlak.

Omschrijving

Kip treedt op bij elementen zoals balken en liggers, met name bij open doorsneden zoals I-profielen, wanneer deze worden belast door een buigend moment. De gedrukte flens van het profiel vertoont dan de neiging om zijdelings weg te knikken, gecombineerd met een rotatie om de lengteas van de ligger. Dit instabiliteitsverschijnsel is vooral relevant tijdens de montage van een constructie, wanneer er vaak nog geen permanente zijdelingse ondersteuning aanwezig is. Kipstabiliteit is essentieel voor de structurele integriteit van stalen constructies, omdat onvoldoende weerstand tegen kippen kan leiden tot bezwijken van de constructie.

Factoren die kip beïnvloeden

De gevoeligheid voor kip wordt beïnvloed door diverse factoren. De lengte van het constructieprofiel speelt een rol; langere profielen hebben een grotere kans op kippen. Ook de doorsnede van het profiel is van belang, waarbij profielen met een grotere weerstand tegen zijdelingse buiging doorgaans een betere kipstabiliteit hebben. Materiaaleigenschappen zoals elasticiteitsmodulus en sterkte beïnvloeden eveneens de kipstabiliteit. Het aantal en de verdeling van steunpunten zijn belangrijk; meer gelijkmatig verdeelde steunpunten verminderen de kans op kip. Ondersteuning aan de drukzijde van de ligger kan sterk kipverminderend werken. Bij rechthoekige doorsneden van een stalen ligger is kip, mits het materiaal voldoende stijf is, vrijwel te verwaarlozen.

Voorkomen van kip

Kip kan worden voorkomen door het aanbrengen van zijdelingse steunen, ook wel kipsteunen genoemd. Dit kan bijvoorbeeld door het toepassen van stalen kokers als kipsteunen tussen de flenzen van een I-profiel, of door een gaffelconstructie die rotatie om de as tegengaat. In sommige gevallen, bij voldoende gesteunde flenzen, kunnen kipeffecten verwaarloosd worden volgens normen zoals NEN-EN 1993-1-1. Bouwcodes en normen bevatten voorschriften voor het ontwerp van constructieprofielen met betrekking tot kipstabiliteit om de veiligheid te waarborgen.

Vergelijkbare termen

Steunbalk

Gebruikte bronnen: