Stut
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een stut, ook wel stempel genoemd, is een tijdelijk of permanent ondersteunend element in de bouwkunde dat wordt gebruikt om constructies te stabiliseren of te ondersteunen, en horizontale en/of verticale krachten op te nemen.
Omschrijving
Stutten worden toegepast wanneer een constructie tijdens bouw-, sloop- of herstelwerkzaamheden nog niet zelfstandig stabiel is. Dit kan bijvoorbeeld nodig zijn bij het aanbrengen van in het werk gestorte vloeren op bekistingen, bij breedplaatvloeren tijdens het storten en verharden van de beton, of bij het aanbrengen van sparingen in bestaande constructies. Stutten kunnen zowel verticale als horizontale krachten opvangen. Wanneer stempels nagenoeg uitsluitend horizontale krachten opnemen, zoals bij bouwputten en gleuven, spreekt men ook wel van 'stempelen'. Bij het opnemen van nagenoeg uitsluitend verticale krachten spreekt men van 'stutten'. Als zowel horizontale als verticale krachten worden opgevangen, kan men spreken van 'schoren'. Het is cruciaal om de maximale belastbaarheid van een stut te kennen voordat deze wordt toegepast.
Soorten stutten
Er zijn verschillende soorten stutten, waaronder houten schoren, hydraulische stutten en metalen schoren zoals verstelbare stalen stutten (acrow props), stalen frames of modulaire schoorsystemen. Houten schoren worden vaak gebruikt bij kleinschalige projecten of lichtere lasten. Hydraulische stutten maken gebruik van hydraulische cilinders om de hoogte aan te passen en worden vaak ingezet bij sleuven en uitgravingen. Metalen schoren bieden een hoog draagvermogen en flexibiliteit in hoogteverstelling en configuratie, en worden veelal gebruikt bij grotere bouwprojecten met hogere belastingen. Specifieke typen omvatten schroefstempels en Stut Alone stempels voor het tijdelijk ondersteunen van gevels en metselwerk.
Vergelijkbare termen
Schoor
Gebruikte bronnen: