Kerfslagwaarde
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
De kerfslagwaarde is een maat voor de hoeveelheid energie die een materiaal kan absorberen voordat het breekt onder een plotselinge belasting.
Omschrijving
De kerfslagwaarde geeft de weerstand van een materiaal aan tegen brosse breuk, met name bij dynamische belasting en lage temperaturen. Een hoge kerfslagwaarde duidt op een taai materiaal, terwijl een lage waarde wijst op een bros materiaal. Deze waarde is essentieel voor het beoordelen van de geschiktheid van materialen, zoals staal, voor constructies waarbij breukbestendigheid belangrijk is. De taaiheid van staal is temperatuurafhankelijk; bij lagere temperaturen neemt de taaiheid af en wordt het staal brosser.
Bepaling van de kerfslagwaarde
De kerfslagwaarde wordt bepaald met een gestandaardiseerde kerfslagproef, ook wel bekend als de Charpy-proef. Bij deze proef wordt een gekerfd proefstaafje met standaardafmetingen in een Charpy meettoestel geplaatst. Een hamer, bevestigd aan een pendel, slaat met een bepaalde energie tegen het gekerfde staafje. De energie die door het proefstaafje wordt geabsorbeerd om te breken, wordt gemeten en geeft de kerfslagwaarde weer. Het uiterlijk van de breuk geeft ook informatie: een brosse breuk is vaak recht, terwijl een taaie breuk vervorming vertoont.
Belang in de bouw
In de bouw is de kerfslagwaarde, met name voor staalconstructies, van groot belang om brosse breuk te voorkomen. Brosse breuk treedt plotseling op zonder veel vervorming, waardoor een constructie zonder waarschuwing kan bezwijken. Vooral bij lage temperaturen en bij onderdelen die op stoot worden belast of gelast moeten worden, zijn hoge eisen aan de kerfslagwaarde cruciaal. De staalkwaliteit wordt mede bepaald door de kerfslagwaarde bij een gespecificeerde temperatuur. Verschillende normen, zoals NEN-EN 10045-1 en ISO 180, beschrijven de kerfslagproef voor verschillende materialen.
Vergelijkbare termen
Taaiheid
Gebruikte bronnen: