Hijsrad
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een hijsrad is een groot rond wiel, vaak met een as, waarover een hijstouw loopt om goederen verticaal te verplaatsen, veelal in combinatie met een hijsbalk en hijsluik.
Omschrijving
Hijsraden werden in historische gebouwen, zoals pakhuizen, gebruikt voor intern verticaal transport van goederen naar bijvoorbeeld een zolder. Het systeem bestaat uit een groot wiel met een groef waar een eindloos hijstouw omheen loopt. Door aan het touw te trekken, draait het wiel en wordt de last omhoog of omlaag bewogen via een hijsbalk en een luik in de vloer (hijsluik). De grootte van het rad en de lengte van het touw zijn van belang om de benodigde kracht te beperken. Hijsraderen konden verschillende vormen hebben en zijn soms nog bewaard gebleven in historische panden, wat duidt op vroegere opslagfuncties.
Verschil met tredrad
Voor zwaardere lasten dan met een hijsrad verplaatst konden worden, zoals bij de bouw van kathedralen, werd soms een tredrad gebruikt. Dit was een grotere constructie, vaak een soort smalle trommel, waarin mensen of dieren liepen om het rad en daarmee de as en het hijstouw in beweging te brengen.
Vergelijkbare termen
Katrol
Gebruikte bronnen: