Katrol
Definitie
Een katrol is een mechanisch apparaat bestaande uit een wiel met een groef waar een touw, kabel of ketting doorheen loopt, gebruikt om zware lasten te tillen of te verplaatsen met minder kracht.
Omschrijving
Een katrol werkt volgens het principe van hefbomen en maakt gebruik van de wetten van de mechanica om de benodigde kracht te verminderen. Het bestaat uit een wiel (de schijf) met een groef, gemonteerd op een as, en wordt vaak gecombineerd met andere katrollen in een takelsysteem om de efficiëntie te verhogen. Katrollen worden veel gebruikt in de bouw, bijvoorbeeld bij het hijsen van materialen naar hogere verdiepingen of bij het verplaatsen van zware constructie-elementen.Er zijn verschillende soorten katrollen, zoals vaste katrollen (waarbij het wiel op één plaats blijft) en losse katrollen (die meebewegen met de last). Vaste katrollen veranderen alleen de richting van de kracht, terwijl losse katrollen de benodigde kracht halveren. Katrollen worden vaak gemaakt van metaal (zoals staal of aluminium) voor duurzaamheid en sterkte, maar er bestaan ook kunststof varianten voor lichtere toepassingen.Onderhoud van katrollen omvat regelmatige inspectie op slijtage, vooral aan het wiel en de as, en het smeren van bewegende delen om wrijving te verminderen. Problemen kunnen ontstaan door overbelasting, corrosie of verkeerd gebruik, wat kan leiden tot breuk of onveilige situaties.
Vergelijkbare termen
Takel