Hamerbalk

Laatst bijgewerkt: 05-05-2025


Definitie

Een hamerbalk is een horizontaal uitstekend balkstuk in een kapconstructie, vaak ondersteund door een schoor, dat dient om een spoor of de geboorte van een gewelfboog te ondersteunen.

Omschrijving

De hamerbalk is een variant van de blokkeel en steekt aan één kant uit, bevestigd in bijvoorbeeld een muur of strijkbalk. Aan de onderkant wordt de hamerbalk meestal ondersteund door een gebogen schoor en een verticale balk. Boven op de hamerbalk rust een stijl die een dakspoor ondersteunt of waarop een houten gewelfboog begint. Hamerbalkconstructies creëren stijve, driehoekige verbanden die zorgen voor een stabiele dakconstructie zonder dat overspannende trekbalken nodig zijn. Dit maakt grotere overspanningen en meer open, verticale ruimte mogelijk. Hoewel de constructie relatief veel materiaal en arbeid vergt, biedt het ook mogelijkheden voor decoratieve elementen, zoals gesneden figuren of maaswerk.

Toepassing en historische context

Hamerbalkconstructies, ook wel 'hammerbeam' constructies genoemd naar de Engelse term, werden vooral toegepast in de Engelse gotiek gedurende de 14e en 15e eeuw. Ze werden gebruikt om grote overspanningen te realiseren in gebouwen zoals kerken, waar open ruimtes zonder onderbrekingen gewenst waren.

Vergelijkbare termen

Trekbalk

Gebruikte bronnen: