Geveldriehoek
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
De geveldriehoek, ook wel timpaan of fronton genoemd, is het driehoekige gevelveld dat wordt gevormd door de schuine zijden van een zadeldak.
Omschrijving
De geveldriehoek is een bouwkundig element dat ontstaat waar de schuine dakvlakken van bijvoorbeeld een zadeldak samenkomen bij de nok, aan de kopse kant van een gebouw. Dit driehoekige vlak bevindt zich boven de gevel en kan een belangrijke esthetische rol spelen in het uiterlijk van een gebouw. In de klassieke architectuur werd het fronton (geveldriehoek) vaak toegepast om de ingangspartij te accentueren. Een timpaan kan ook de vulling zijn van een boogveld boven een deur of raam, vaak voorzien van beeldhouwwerk.
Verband met Timpaan en Fronton
De termen geveldriehoek, timpaan en fronton worden vaak door elkaar gebruikt, hoewel er subtiele verschillen kunnen zijn, met name in historische architectuur. Een fronton is de bekroning van een gevel, venster of ingang, meestal driehoekig maar soms ook segmentvormig. Het driehoekige gevelveld binnen een fronton wordt vaak timpaan genoemd. Historisch gezien had een timpaan in de middeleeuwen ook betrekking op het gevulde boogveld boven een portaal, vaak met religieuze voorstellingen.
Toepassing en Materialen
Geveldriehoeken komen voor bij diverse dakvormen met schuine vlakken, zoals zadeldaken en schilddaken. Ze kunnen onversierd zijn of voorzien worden van decoratieve elementen. Materialen variëren afhankelijk van de bouwstijl en periode, waaronder hout, baksteen, en natuursteen, zoals Franse kalkzandsteen dat gebruikt werd voor een timpaan in Bergeijk. In moderne architectuur kan de geveldriehoek strak en minimalistisch worden uitgevoerd.
Vergelijkbare termen
Dakschild
Gebruikte bronnen: