Getijdenenergie
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Getijdenenergie is een vorm van waterkracht die wordt opgewekt uit het periodieke verschil in waterhoogte tussen eb en vloed of uit getijdenstromingen, veroorzaakt door de aantrekkingskracht van de maan en de zon en de rotatie van de aarde.
Omschrijving
Getijdenenergie is een duurzame en voorspelbare energiebron. In tegenstelling tot bijvoorbeeld wind- of zonne-energie, waarvan de opbrengst afhankelijk is van weersomstandigheden, is de timing en kracht van de getijden zeer nauwkeurig te voorspellen. Dit maakt getijdenenergie potentieel een stabiele bron van 'blauwe energie', een term die soms wordt gebruikt voor energie uit water. Voor een economisch rendabele winning van getijdenenergie is doorgaans een aanzienlijk getijdeverschil of een sterke stroming nodig. Locaties met trechtervormige inhammen aan de kust zijn hiervoor geschikt, waar het water bij vloed wordt opgevangen en bij eb via turbines terugstroomt. Daarnaast kan energie worden gewonnen uit de stroming zelf, vergelijkbaar met onderwaterturbines die op windmolens lijken. De opwekking van getijdenenergie gebeurt doorgaans met behulp van turbines die zijn gekoppeld aan generatoren.
Toepassing en technieken
Getijdenenergie kan op verschillende manieren worden benut. Een veelvoorkomende methode is het bouwen van een getijdencentrale met een afsluitbare dam (barrage) over een inham of estuarium. Bij vloed stroomt het water in een bekken achter de dam en worden de sluisdeuren gesloten. Bij eb wordt het opgeslagen water via turbines naar zee geleid, waarbij elektriciteit wordt opgewekt. Een andere methode is het plaatsen van turbines in getijdenstromen, waar ze de kinetische energie van het stromende water omzetten in elektriciteit. Deze onderwaterturbines werken vergelijkbaar met windturbines, maar benutten de dichtere energiedrager water. Wereldwijd zijn er diverse projecten, zoals de Rance getijdencentrale in Frankrijk en de Sihwa-meer getijdencentrale in Zuid-Korea. Ook in Nederland zijn er initiatieven en proeven geweest, onder andere bij de Oosterscheldekering en de Afsluitdijk, waarbij turbines in de stroming zijn geplaatst om elektriciteit op te wekken.
Voordelen en uitdagingen
Een belangrijk voordeel van getijdenenergie is de voorspelbaarheid van de getijden. Dit biedt een stabiele en betrouwbare bron van hernieuwbare energie, in tegenstelling tot de meer fluctuerende opwekking van wind- en zonne-energie. Bovendien produceert getijdenenergie geen broeikasgassen. Uitdagingen zijn onder meer de relatief hoge kosten van installatie en de beperkte beschikbaarheid van locaties met een voldoende groot getijdeverschil of sterke stroming voor economische exploitatie. Daarnaast kan de aanleg van getijdencentrales en de werking van turbines ecologische effecten hebben op het waterleven en de sedimenthuishouding.
Vergelijkbare termen
Zeestromingsenergie
Gebruikte bronnen: