Filigraan

Laatst bijgewerkt: 05-05-2025


Definitie

Filigraan verwijst in de bouwkunde doorgaans naar een opengewerkte constructie of decoratie die een licht en fijnmazig uiterlijk heeft, vergelijkbaar met fijn draadwerk.

Omschrijving

De term 'filigraan' wordt in de bouwkunde vaak gebruikt om constructies of decoratieve elementen te beschrijven die opengewerkt zijn en een fijne, draadachtige structuur hebben. Hoewel de oorspronkelijke betekenis slaat op fijn draadwerk van edelmetaal, wordt het in de bouw toegepast op diverse materialen en toepassingen die een vergelijkbaar visueel effect geven, zoals bijvoorbeeld bij opengewerkte betonnen balustrades, glazen gevels met slanke profielen, of bepaalde types prefab vloerplaten die als 'filigraan' worden aangeduid vanwege hun opbouw.

Toepassing in de bouw

In de bouw kan de term 'filigraan' verschillende constructies aanduiden die gekenmerkt worden door hun opengewerkte en ranke vorm. Dit kan variëren van decoratieve elementen zoals metalen hekwerken en ornamenten tot structurele componenten. Bijvoorbeeld, slanke aluminium lasconstructies voor serres kunnen als filigraan worden beschreven vanwege hun elegante en lichte uitstraling. Ook bij glazen gevels wordt de term gebruikt voor paal- en balkconstructies met geminimaliseerde zichtbare framecomponenten, wat resulteert in maximale transparantie en lichtheid. Zelfs in betontoepassingen, zoals bij prefab vloerplaten (ook wel breedplaatvloeren of predallen genoemd), wordt de term 'filigraan' gebruikt, verwijzend naar de opbouw van deze elementen.

Filigraanvloeren (Breedplaatvloeren)

Een veelvoorkomende toepassing van de term 'filigraan' in de bouwkunde is bij prefab vloerplaten, ook bekend als breedplaatvloeren of in België als predallen. Deze vloerelementen bestaan uit een dunne, geprefabriceerde betonplaat (circa 50-80 mm dik) met daarin doorlopende tralieliggers en onderwapening. Op de bouwplaats wordt hierop een extra betonlaag gestort. Ze worden als 'filigraan' beschouwd vanwege hun relatief geringe dikte in vergelijking met traditionele massieve vloeren en de aanwezigheid van de tralieliggers die een open structuur vormen vóór het opstorten van de druklaag. Dit type vloer biedt flexibiliteit in ontwerp en de mogelijkheid om grote overspanningen te realiseren.

Vergelijkbare termen

Kantwerk

Gebruikte bronnen: