Berm

Laatst bijgewerkt: 05-05-2025


Definitie

Een berm is een strook grond langs een weg, spoorweg, sloot of dijk.

Omschrijving

De berm maakt wettelijk gezien vaak onderdeel uit van de weg. Bermen kunnen variëren in grootte en vorm, afhankelijk van de functie van de naastgelegen infrastructuur, zoals een wandelpad of een autosnelweg. Oorspronkelijk werden bermen vaak door burgers beheerd, bijvoorbeeld door begrazing of maaien, maar tegenwoordig ligt het beheer veelal bij openbare besturen. De berm is een horizontaal of licht hellend deel van een grondlichaam, niet zijnde een kruin of watergang, dat meestal begroeid is met gras en/of beplanting. Het kan op de onderbouw of de natuurlijke ondergrond liggen en kan bestaan uit een toplaag en bermaanvulling. Het herstellen en profileren van bermen wordt uitgevoerd binnen de civiele techniek, waarbij technieken zoals bermvijzels en zelfladende bermfrezen worden gebruikt.

Functies

Bermen hebben diverse functies. Naast een primaire functie als uitwijkmogelijkheid voor verkeer, kunnen ze dienen als parkeergelegenheid of voor de verfraaiing van de omgeving. In de civiele techniek worden groenvoorzieningen en natuurgebieden aansluitend op wegen, zoals bermen, ook tot het werkgebied gerekend. Bermen spelen ook een belangrijke rol in de afvoer van regenwater van de weg naar bijvoorbeeld een naastgelegen sloot. Ecologisch gezien dragen bermen bij aan de biodiversiteit en kunnen ze functioneren als natuurverbinding en stapsteen tussen verschillende leefgebieden. Voor de verkeersveiligheid is het belangrijk dat de begroeiing in de berm niet te hoog wordt en geen belemmering vormt voor het uitzicht. Plaatsen van obstakels in de berm vereist daarom aandacht voor het profiel van vrije ruimte.

Soorten en materialen

Niet alle bermen zien er hetzelfde uit; er bestaan verschillende soorten afhankelijk van de locatie, zoals bermen langs autosnelwegen, fietspaden of spoorlijnen. Binnen de bebouwde kom wordt soms gesproken van groenstroken in plaats van bermen. Er zijn verschillende soorten wegbermen, waaronder buitenbermen (tussen de buitenste verkeersbaan en weggrens), middenbermen (tussen rijbanen met tegengestelde richting), tussenbermen (tussen evenwijdig lopende verkeersbanen) en ingesloten bermen (door verkeersbanen ingesloten, bijvoorbeeld op een rotonde). Buitenbermen zijn meestal onverhard, terwijl andere soorten zowel verhard als onverhard kunnen zijn. Voor de stabilisatie van bermen langs de wegkant kunnen materialen zoals grasstenen of een granulaatverharding worden aangebracht. Ook grasbetontegels worden toegepast, onder andere voor de veiligheid langs provinciale wegen en bij parkeerplaatsen en opritten, aangezien deze water doorlaten en tegelijk een stevige ondergrond bieden.

Vergelijkbare termen

Geluidswal

Gebruikte bronnen: