Belastbaarheid
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Belastbaarheid in de bouwkunde is het vermogen van een constructie of bouwonderdeel om krachten, ook wel lasten genoemd, te weerstaan zonder onaanvaardbare vervorming of bezwijken.
Omschrijving
Belastbaarheid is een cruciaal begrip in de bouw en constructieleer. Het gaat hierbij om de maximale krachten die een constructie of element kan opnemen zonder de veiligheid en bruikbaarheid in gevaar te brengen. Deze krachten, of belastingen, kunnen zowel permanent aanwezig zijn, zoals het eigen gewicht van de constructie en vaste elementen (permanente belasting), als variëren in de tijd, zoals wind, sneeuw, of het gewicht van personen en objecten (veranderlijke of variabele belasting). Het berekenen van de belastbaarheid is een essentieel onderdeel van het ontwerpproces en wordt gedaan door constructeurs middels constructieberekeningen. Hierbij wordt rekening gehouden met de eigenschappen van de gebruikte materialen, zoals sterkte en stijfheid, en de geometrie van de constructie. Bij het overschrijden van de maximale belastbaarheid kan een constructie blijvend vervormen (plastische vervorming) of zelfs bezwijken, wat leidt tot onveilige situaties. Daarom worden in de ontwerpbelasting van een constructie veiligheidsfactoren meegenomen, vastgelegd in normen zoals de Europese norm EN 1991 (Eurocode 1).
Soorten belastingen
In de bouwkunde worden verschillende soorten belastingen onderscheiden die van invloed zijn op de belastbaarheid van een constructie:
* Permanente belastingen: Dit zijn belastingen die gedurende de gehele levensduur van een constructie aanwezig zijn en nauwelijks veranderen in grootte. Voorbeelden zijn het eigen gewicht van het gebouw, de constructieonderdelen, en vaste installaties.
* Veranderlijke belastingen: Deze belastingen zijn niet altijd aanwezig of variëren in grootte. Voorbeelden zijn winddruk en -zuiging, sneeuw, regenwater, en het gewicht van personen, meubilair of machines.
* Bijzondere belastingen: Dit zijn uitzonderlijke belastingen die slechts zelden voorkomen, zoals aardbevingen, explosies of aanrijdingen.
Belastingen kunnen ook worden onderverdeeld naar de manier waarop ze op de constructie werken, zoals puntlasten (geconcentreerd op één punt) of verdeelde belastingen (over een oppervlak of lijn).
Vergelijkbare termen
Draagkracht
Gebruikte bronnen: