Balkoplegging
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een balkoplegging is het steunpunt in een constructie waar een balk op rust en waarbij krachten worden overgedragen naar de ondersteunende constructie.
Omschrijving
Een balkoplegging is een essentieel onderdeel in bouwconstructies. Het zorgt ervoor dat de belasting van een balk wordt overgebracht naar de dragende structuur, zoals een muur, kolom of fundering. De oplegging moet voldoende groot zijn om goed te functioneren. De oplegging kan bestaan uit diverse materialen, zoals staal, beton of hout, afhankelijk van het type balk en de constructie. Bij zware belasting kan een aparte oplegging, zoals een draagsteen of ijzeren plaat, worden toegepast om het draagvlak te vergroten en te verbeteren. Oplegmaterialen, zoals rubber, worden vaak gebruikt bij vloer- en balkopleggingen om onregelmatigheden op te vangen en contactspanningen te verdelen. De juiste dimensionering en plaatsing zijn cruciaal om problemen zoals scheurvorming, doorbuiging of instabiliteit te voorkomen.
Soorten opleggingen
In de constructieleer worden verschillende soorten opleggingen onderscheiden. Een roloplegging laat zowel verplaatsing (horizontaal) als hoekverdraaiing toe en oefent één reactiekracht uit loodrecht op het roloppervlak. Bij bruggen worden rolopleggingen veel toegepast om lengteveranderingen door temperatuurverschillen op te vangen, maar in gebouwen minder vaak. Een scharnierende oplegging is een vaste oplegging waarbij de reactiekracht zowel loodrecht als evenwijdig aan het oplegvlak componenten kan hebben. Een inklemming is een vaste oplegging die geen verplaatsing en geen hoekverdraaiing toelaat. Daarnaast bestaan er glijopleggingen, starre opleggingen en verende opleggingen.
Aandachtspunten bij balkopleggingen
Bij het maken van gaten in houten balken is het belangrijk rekening te houden met de afstand tot de oplegging om de constructieve sterkte niet te veel aan te tasten. Bij het verwijderen van een dragende muur voor het plaatsen van een stalen balk, is een constructieberekening nodig om de veilige oplegging te bepalen, soms met extra kolommen. Koudebruggen kunnen ontstaan bij balkopleggingen als er onvoldoende isolatie is aangebracht. Punlasten zoals balkopleggingen kunnen trekspanningen en scheuren in metselwerk veroorzaken, wat met wapening gelijkmatig verdeeld kan worden.
Gebruikte bronnen: