Arbocatalogus
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een arbocatalogus is een document waarin werkgevers en werknemers binnen een specifieke sector afspraken vastleggen over hoe zij voldoen aan de doelvoorschriften voor veilig en gezond werken uit de Arbowet.
Omschrijving
De Arbeidsomstandighedenwet (Arbowet) bevat doelvoorschriften die aangeven welk niveau van veiligheid en gezondheid op het werk bereikt moet worden. Hoe dit doel bereikt wordt, laten de wet en regelgeving vaak over aan de sectoren zelf. Een arbocatalogus is een 'oplossingenboek' waarin sociale partners (werkgevers- en werknemersorganisaties) van een bedrijfstak gezamenlijk beschrijven welke methoden, technieken, praktische oplossingen, handleidingen en normen zij acceptabel vinden om aan deze doelvoorschriften te voldoen. De verantwoordelijkheid voor de inhoud en het beschikbaar stellen van de catalogus ligt bij de opstellers. Nieuwe en gewijzigde arbocatalogi worden getoetst door de Nederlandse Arbeidsinspectie. Een goedgekeurde catalogus dient als uitgangspunt voor toezicht en handhaving door de inspectie.
Toepassingsgebied en inhoud
Arbocatalogi zijn bedoeld voor werkgevers en werknemers binnen de specifieke sector waarvoor de catalogus is opgesteld. In de bouw- en infrasector is er bijvoorbeeld een arbocatalogus die van toepassing is op werkgevers en werknemers die vallen onder de Cao Bouwnijverheid. Een arbocatalogus kan praktische oplossingen en hulpmiddelen bieden voor de belangrijkste arbeidsrisico's binnen een branche. Voorbeelden van risico's die in arbocatalogi aan bod kunnen komen zijn fysieke belasting, gevaarlijke stoffen, geluid, onveiligheid, machineveiligheid en psychosociale arbeidsbelasting zoals werkdruk en ongewenst gedrag. De maatregelen in de catalogus zijn vaak geordend volgens de arbeidshygiënische strategie, die uitgaat van een voorkeur voor maatregelen bij de bron, vervolgens collectieve maatregelen, en als laatste individuele maatregelen zoals het gebruik van persoonlijke beschermingsmiddelen.
Gebruik en voordelen
Werkgevers kunnen de oplossingen uit een arbocatalogus gebruiken bij het opstellen van hun Risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E) en het bijbehorende plan van aanpak. Door de maatregelen uit een goedgekeurde arbocatalogus toe te passen, voldoet een bedrijf aan de wettelijke normen en doelvoorschriften voor de onderwerpen die in de catalogus behandeld worden. Dit kan leiden tot een soepeler behandeling bij inspecties door de Nederlandse Arbeidsinspectie. Een arbocatalogus is echter geen statisch document en kan worden aangepast aan nieuwe ontwikkelingen en de stand der techniek. Het gebruik van een arbocatalogus is niet verplicht, maar het is een hulpmiddel om gezond en veilig arbobeleid te ontwikkelen. Voor zzp'ers die werken op plaatsen waar ook werknemers aanwezig zijn, gelden vaak ook de afspraken uit de arbocatalogus.
Vergelijkbare termen
Arbowet
Gebruikte bronnen: