Altaarretabel
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een altaarretabel is een schilder- of beeldhouwwerk dat achter of op een altaar in een kerkgebouw wordt geplaatst, voornamelijk in de katholieke traditie.
Omschrijving
Het altaarretabel, ook kortweg retabel genoemd, dient als achterbouw of wand achter het altaar. Het kan bestaan uit verschillende panelen, al dan niet met scharnieren bevestigd, en toont vaak voorstellingen uit de Bijbel of het leven van heiligen aan wie het altaar is gewijd. Retabels kunnen vervaardigd zijn uit diverse materialen zoals hout, steen, metaal of beschilderd paneel. Oorspronkelijk werden in de romaanse periode retabels vaak gemaakt van edelsmeedwerk of steenreliëfs. In de gotiek werden vooral uit hout gesneden retabels met reliëfvoorstellingen populair. Vanaf de late middeleeuwen kwamen in heel Europa gebeeldhouwde of geschilderde retabels veel voor, vaak in de vorm van een veelluik met een vast middenpaneel en beweegbare zijpanelen. Na het Tweede Vaticaans Concilie en de invoering van de Mis van Paulus VI, werd het traditionele hoogaltaar met retabel in veel kerken vervangen door een volksaltaar zonder retabel.
Vergelijkbare termen
Retabel
Gebruikte bronnen: