Afzinken
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Het gecontroleerd laten zakken van een bouwkundige constructie, zoals tunnelelementen, caissons of kelders, naar de gewenste positie onder water of in de grond.
Omschrijving
Afzinken is een bouwtechniek die veel wordt toegepast in de civiele techniek, met name bij projecten onder water of waarbij diepe funderingen nodig zijn. Hierbij wordt een geprefabriceerd constructiedeel, bijvoorbeeld een tunnelelement dat in een bouwdok is vervaardigd, getransporteerd naar de uiteindelijke locatie. Daar wordt het element met behulp van ballast en zinklijnen gecontroleerd neergelaten in een voorbereide sleuf op de bodem. Bij afzinkkelders worden de wanden bovengronds gebouwd en zakken ze de grond in door uitgraven aan de binnenkant, waarbij snijmessen onder de wanden helpen bij het zakken. Na het bereiken van de juiste diepte wordt de constructie vaak afgevuld met beton om stabiliteit en waterdichtheid te garanderen.
Toepassingen van afzinken
Afzinken wordt breed toegepast in de bouwsector. Bij waterbouwkundige projecten is het een gebruikelijke methode voor de aanleg van tunnels onder rivieren en kanalen, waarbij tunnelelementen worden afgezonken in een uitgebaggerde sleuf. Caissons kunnen worden afgezonken voor de bouw van brugpijlers, sluishoofden, kademuren en als start- of eindschachten voor geboorde tunnels. Afzinkkelders worden gebruikt voor het realiseren van kelders, vaak op locaties met beperkte ruimte of een hoge grondwaterstand, waarbij de kelderwand als een bodemloze bak de grond in zakt.
Werkwijze bij afzinkkelders
Bij het realiseren van een afzinkkelder worden de kelderwanden bovengronds aan elkaar bevestigd tot een constructie zonder bodem en dak. Om het zakken te vergemakkelijken, worden snijmessen onder de wanden geplaatst. Door de grond binnen de kelderwanden uit te graven, zakt de constructie geleidelijk in de grond. Dit proces kan trillingvrij zijn en is een voordeel in dichtbebouwde gebieden. Indien de grondwaterspiegel hoog is, kan 'nat' worden afgezonken, waarbij onderwaterbeton wordt toegepast voor de keldervloer. Na het uitharden van het onderwaterbeton wordt de kelder leeggepompt en de definitieve vloer aangebracht, gevolgd door het kelderdak.
Vergelijkbare termen
Caisson
Gebruikte bronnen: