Afvoerpiek

Laatst bijgewerkt: 05-05-2025


Definitie

De afvoerpiek is het moment van de grootste waterafvoer, vaak als gevolg van hevige neerslag of snelle sneeuwsmelt in een stroomgebied.

Omschrijving

In de hydrologie beschrijft de afvoerpiek het hoogste debiet (waterafvoer) in een rivier of ander watersysteem gedurende een bepaalde periode, met name tijdens een hoogwaterperiode. Dit moment wordt bereikt wanneer de aanvoer van water, bijvoorbeeld door intense regenval of smeltwater, het grootst is en geconcentreerd afstroomt. De omvang van een afvoerpiek wordt beïnvloed door factoren zoals de hoeveelheid en intensiteit van neerslag, de kenmerken van het stroomgebied (helling, bodemtype, vegetatie) en menselijke ingrepen zoals verstening. Een hogere verstening in een gebied kan bijvoorbeeld leiden tot snellere afvoer en een hogere piek. Het beheersen van afvoerpieken is cruciaal in waterbeheer om wateroverlast te voorkomen en de capaciteit van rioleringssystemen niet te overschrijden.

Impact en beheer

Afvoerpieken vormen een piekbelasting voor watersystemen zoals riolen en rivieren. Ze kunnen leiden tot overstromingen wanneer de afvoercapaciteit onvoldoende is. Om de impact van afvoerpieken te verminderen, worden diverse maatregelen toegepast. Hiertoe behoren het vasthouden van water (retentie) in bijvoorbeeld retentiegebieden of door infiltratie in de bodem, het tijdelijk bergen van water in oppervlaktewateren zoals uiterwaarden of speciaal aangelegde waterbergingsgebieden (piekberging), en het vertraagd afvoeren van water. Groene daken en doorlatende verhardingen dragen bij aan het lokaal vasthouden en vertragen van hemelwaterafvoer, waardoor de piekbelasting op het riool wordt verminderd. Ook in de ruimtelijke ordening wordt rekening gehouden met afvoerpieken door bijvoorbeeld de aanleg van wadi's of het afkoppelen van hemelwater van de riolering.

Vergelijkbare termen

Overstort

Gebruikte bronnen: