Zonverbranding
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Zonverbranding bij bouwmaterialen zoals beton en metselwerk treedt op wanneer het materiaal te snel uitdroogt door blootstelling aan zonlicht en hitte tijdens het uitharden, wat leidt tot een verminderde kwaliteit en mogelijke scheurvorming.
Omschrijving
Tijdens het uithardingsproces hebben bouwmaterialen zoals beton en metselmortel voldoende vocht nodig voor een goede hydratatie van het cement. Hoge temperaturen, lage luchtvochtigheid, wind en felle zonneschijn kunnen leiden tot snelle verdamping van dit water, met name aan het oppervlak. Dit snelle uitdrogen, ook wel 'verbranding' genoemd, zorgt ervoor dat de bovenste laag te snel opstijft en samentrekt (plastische krimp), terwijl de kern van het materiaal nog aan het uitharden is. Het gevolg is spanning in het materiaal die kan leiden tot krimpscheuren, schilfering of een stoffig oppervlak. Bij metselwerk kan snelle uitdroging van de specie ook leiden tot een slechte hechting met de stenen. Dit probleem komt vooral voor bij grote horizontale oppervlakken zoals vloeren en dekvloeren, maar kan ook optreden bij gevels en ander metselwerk, zeker bij warm en/of winderig weer.
Preventie van Zonverbranding
Om zonverbranding te voorkomen, zijn diverse maatregelen tijdens en na het aanbrengen van beton en metselwerk essentieel. Tijdens warm weer kan de ondergrond bevochtigd worden en kan in overleg met de betoncentrale een vertrager aan het betonmengsel worden toegevoegd om de verwerkbaarheid te verlengen. Direct zonlicht op het verse materiaal moet vermeden worden door bijvoorbeeld schaduwdoeken of tijdelijke overkappingen te gebruiken. Na het storten of metselen is nabehandeling cruciaal. Dit omvat het vochtig houden van het oppervlak, bijvoorbeeld door benevelen, het aanbrengen van curing compounds (die een beschermende film vormen en verdamping tegengaan), of het afdekken met folie of vochtige doeken. Het is belangrijk om tijdig met de nabehandeling te beginnen en deze lang genoeg vol te houden. Bij metselwerk kan het gebruik van mortel met een hoog watervasthoudend vermogen het risico op verbranding bij felle zon verminderen. Ook het bevochtigen van sterk zuigende stenen voor verwerking kan helpen.
Gevolgen op lange termijn
Hoewel plastische krimpscheuren door zonverbranding vaak oppervlakkig zijn en niet direct structurele gevolgen hebben, kan de verminderde kwaliteit van de toplaag leiden tot een lagere duurzaamheid van het materiaal. Dit kan zich uiten in vroegtijdige slijtage, afname van de weerstand tegen weersinvloeden, chemische stoffen en mechanische belasting. Bij gekleurd beton kan blootstelling aan UV-straling na het uitharden ook leiden tot verkleuring en het afbreken van bindmiddelen in sealants, waardoor de beschermende laag minder effectief wordt.
Vergelijkbare termen
Uitdrogingsscheuren
Gebruikte bronnen: