Warmtekrachtkoppeling
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Warmtekrachtkoppeling (WKK), ook wel cogeneratie genoemd, is een proces waarbij gelijktijdig elektriciteit en nuttige warmte worden opgewekt uit één enkele energiebron.
Omschrijving
Het principe van warmtekrachtkoppeling is gebaseerd op het efficiënter benutten van energiebronnen door de warmte die vrijkomt bij de opwekking van elektriciteit, niet verloren te laten gaan, maar lokaal nuttig te gebruiken. Deze warmte kan bijvoorbeeld worden ingezet voor verwarming, warm tapwater, stoomproductie of het aandrijven van absorptiekoelmachines voor koeling. Een WKK-installatie kan worden aangedreven door verschillende brandstoffen, waaronder aardgas, biogas, biomassa of stortgas. Door de gelijktijdige productie van warmte en elektriciteit behaalt een WKK een hoger totaalrendement dan gescheiden opwekking, wat leidt tot brandstofbesparing en een lagere CO2-uitstoot.
Toepassingen en schaal
WKK-systemen worden toegepast in diverse sectoren, zoals industrieën, ziekenhuizen, zwembaden, kassen in de glastuinbouw en woongebouwen. Er zijn verschillende schalen van WKK, variërend van grote warmtekrachtcentrales voor stadsverwarming tot micro-WKK-installaties (ook wel HRe-ketel genoemd) voor huishoudens met een vermogen tot circa 10-50 kW. Microwarmte-krachtkoppeling vervangt daarbij vaak de traditionele cv-ketel en voorziet in zowel warmte als elektriciteit. Kleinere WKK-installaties worden steeds vaker toegepast, ook bij KMO's en in residentiële gebouwen.
Efficiëntie en voordelen
Een goed uitgevoerde WKK kan aanzienlijke energiebesparingen realiseren, variërend van 10 tot meer dan 20 procent, en soms zelfs 40%. Dit hogere rendement in vergelijking met gescheiden opwekking draagt bij aan een lagere energiefactuur en een verminderde uitstoot van broeikasgassen. Hoewel WKK energiezuinig is, is het niet per definitie duurzame energie, tenzij er gebruik wordt gemaakt van hernieuwbare brandstoffen zoals biogas of biomassa. WKK-installaties kunnen bijdragen aan de stabiliteit van het energienet en de bevoorradingszekerheid, met name als aanvulling op fluctuerende hernieuwbare energiebronnen zoals wind- en zonne-energie.
Vergelijkbare termen
Cogeneratie
Gebruikte bronnen: