Volkshuisvesting

Laatst bijgewerkt: 05-05-2025


Definitie

Volkshuisvesting is een begrip uit politiek en overheidsbeleid dat betrekking heeft op het verantwoord huisvesten van de bevolking, met specifieke aandacht voor voldoende, betaalbare en passende woningen in leefbare wijken.

Omschrijving

Volkshuisvesting omvat de inspanningen van de overheid, vaak in samenwerking met woningbouwcorporaties en marktpartijen, om te zorgen voor voldoende woongelegenheid voor alle burgers. Dit behelst niet alleen de bouw van nieuwe woningen, maar ook sanering, renovatie en het in stand houden van bestaande woningen. De focus ligt hierbij op het realiseren van woningen die betaalbaar zijn en van goede kwaliteit, gesitueerd in wijken met de nodige voorzieningen en leefbaarheid. Historisch gezien kwam volkshuisvesting sterk op na de Industriële Revolutie als reactie op erbarmelijke woonomstandigheden in steden.

Geschiedenis en Ontwikkeling

De basis voor de volkshuisvesting in Nederland werd gelegd met de Woningwet van 1902, die kwaliteitseisen stelde aan de bouw en financiering bood aan gemeenten en woningbouwcorporaties. Dit was een direct gevolg van de slechte woonomstandigheden in arbeiderswijken aan het einde van de negentiende eeuw. Sindsdien heeft het beleid zich ontwikkeld, met perioden van focus op wederopbouw, stadsvernieuwing en recentelijk de aanpak van woningnood en verduurzaming van gebouwen. Artikel 22 van de Nederlandse Grondwet verplicht de Staat zorg te dragen voor voldoende woongelegenheid.

Huidige Focus en Instrumenten

Momenteel ligt de nadruk binnen de volkshuisvesting op het stimuleren van woningbouw om het woningtekort aan te pakken. De Wet versterking regie op de volkshuisvesting (Wvrv) beoogt het juridisch instrumentarium van overheden te versterken om zo beter te kunnen sturen op onder andere de verdeling van de woningvoorraad en de bouw van betaalbare woningen (sociale huur, middenhuur en betaalbare koop). Een belangrijk instrument hierbij is het gemeentelijk volkshuisvestingsprogramma, waarin onderwerpen als woningbouwprogrammering, flexwonen, betaalbare woningbouw, leefbaarheid en verduurzaming worden verankerd.

Vergelijkbare termen

Woningwet

Gebruikte bronnen: