Vochtbestendige baksteen
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een vochtbestendige baksteen, zoals een klinker of geïmpregneerde baksteen, is een type baksteen met een lage wateropname, waardoor deze geschikt is voor toepassingen in vochtige omstandigheden of om vochtdoorslag te beperken.
Omschrijving
De mate van wateropname van een baksteen is afhankelijk van de porositeit en de structuur van de capillairen (kleine kanaaltjes) in de steen. Een lage wateropname is essentieel voor de duurzaamheid van metselwerk, met name bij blootstelling aan vocht of in toepassingen zoals trasramen. Een te hoge wateropname kan leiden tot problemen zoals het te snel uitdrogen ('verbranden') van de mortel, slechte hechting tussen baksteen en mortel, langdurig natte muren, zoutuitslag en vorstschade. Aan de andere kant kan een te lage wateropname er juist toe leiden dat de mortel te vochtig blijft, de stapelhoogte beperkt moet worden, de hechting slecht is en vocht dieper de voeg in kan trekken. Daarom is het belangrijk om de juiste mortel te kiezen die is afgestemd op de wateropname van de baksteen.
Typen vochtbestendige baksteen en wateropname classificatie
Historisch gezien was de klinker een harde baksteen die nauwelijks water opnam door een hogere baktemperatuur en langere baktijd. Tegenwoordig wordt de term klinker ook gebruikt voor andere harde steensoorten met lage wateropname, zoals bepaalde kalkzandstenen en betonklinkers. Een andere methode om bakstenen vochtbestendig te maken, is impregneren. Dit kan na het bakproces gebeuren met een speciale coating die waterafstotend is, maar wel dampopen blijft.
De initiële wateropzuiging (IW), ook wel bekend als het hallergetal, is een maat voor de wateropname van een droge steen gedurende korte tijd. Deze wordt uitgedrukt in kg/m²·min of g/dm²·min. Volgens BRL 1007 worden bakstenen ingedeeld in categorieën op basis van hun initiële wateropzuiging: IW1 (zeer weinig zuigend), IW2 (matig zuigend), IW3 (normaal zuigend) en IW4 (sterk zuigend). Bakstenen in de categorie IW1 zuigen zeer weinig water op en vereisen een aangepaste verwerking, zoals droog vermetselen of doorstrijkwerk. De wateropneming op langere termijn wordt uitgedrukt in massaprocenten en geeft de opname van vocht over een langere periode weer.
Toepassingen
Vochtbestendige bakstenen, zoals klinkers, werden van oudsher veel gebruikt voor funderingen, trasramen en vloeren vanwege hun hardheid en waterdichtheid. Een trasraam is waterdicht metselwerk, vaak in de onderste lagen van muren, om optrekkend grondvocht tegen te gaan en zo problemen zoals zoutuitslag, vorstschade en algengroei te voorkomen. Tegenwoordig worden waterdichte lagen in de kimlaag (de onderste laag metselwerk) ook als alternatief voor een trasraam toegepast. Gebakken klinkers worden daarnaast veel gebruikt als bestrating in de wegenbouw vanwege hun duurzaamheid en lage milieu-impact.
Gebruikte bronnen: