Vloeibaarheid
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Vloeibaarheid is een materiaaleigenschap die de mate aangeeft waarin een vloeistof, pasta of suspensie kan stromen of vervormen onder invloed van de zwaartekracht of een uitgeoefende kracht.
Omschrijving
In de bouw is vloeibaarheid cruciaal voor de verwerkbaarheid van materialen zoals beton, specie en mortel. Een optimale vloeibaarheid zorgt ervoor dat het materiaal zich goed laat transporteren, storten en verwerken, bijvoorbeeld bij het vullen van bekistingen en het omhullen van wapening. Vloeibaarheid is nauw gerelateerd aan viscositeit; een lage viscositeit betekent een hoge vloeibaarheid. Factoren zoals de hoeveelheid water, de korrelgrootte van toeslagmaterialen en de aanwezigheid van hulpstoffen beïnvloeden de vloeibaarheid. Te veel water kan leiden tot ontmenging, terwijl hulpstoffen zoals superplastificeerders de vloeibaarheid kunnen verhogen zonder de water-cementfactor nadelig te beïnvloeden. Vloeibaarheid wordt onder andere gemeten met de 'slump test' (zetmaat) of de 'flow test' (vloeimaat), waarbij de mate van uitzakking of uitvloeiing wordt bepaald.
Consistentieklassen
De vloeibaarheid van betonspecie wordt ingedeeld in consistentieklassen. Deze klassen geven de verwerkbaarheid aan en zijn vastgelegd in normen zoals NEN-EN 206 en NEN 8005. Voorbeelden van aanduidingen zijn S-klassen (Slump/zetmaat) en F-klassen (Flow/vloeimaat), waarbij een hoger nummer duidt op een grotere vloeibaarheid. De keuze voor een consistentieklasse hangt af van factoren zoals het transport, het te storten bouwdeel en de verdichtingsmethode.
Zelfverdichtend beton (ZVB)
Zelfverdichtend beton (ZVB) is een type beton met een zeer hoge vloeibaarheid. Hierdoor kan het zonder extra verdichting door eigen gewicht de bekisting volledig vullen en wapening omsluiten. Dit vermindert de benodigde arbeid en geluidsoverlast door trillen. ZVB is geschikt voor complexe vormen en constructies met veel wapening. Wel vereist het een zorgvuldige samenstelling en uitvoering, en is de bekistingsdruk door de hoge vloeibaarheid groter dan bij traditioneel beton.
Vergelijkbare termen
Cohesie
Gebruikte bronnen: