Tunnelbouw
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Tunnelbouw is het proces van het ontwerpen en realiseren van ondergrondse verbindingen, vaak voor infrastructuurdoeleinden zoals verkeer of watermanagement.
Omschrijving
Tunnelbouw omvat het gedetailleerd plannen van de locatie, lengte, diameter en diepte van de tunnel, rekening houdend met factoren zoals de ondergrond en waterhuishouding. Er worden diverse methoden toegepast, afhankelijk van de geologische omstandigheden en het doel van de tunnel. Veelgebruikte technieken zijn onder meer de boor- en straalmethode in hard gesteente en het gebruik van tunnelboormachines (TBM) voor verschillende grondsoorten. Daarnaast bestaan er methoden zoals 'cut-and-cover' voor stedelijke gebieden en afgezonken tunnels voor waterwegen. Materialen zoals beton, staal en gewapend beton worden gebruikt voor de constructie van de tunnelwand en bekleding. Moderne tunnels integreren geavanceerde ventilatie- en veiligheidssystemen.
Methoden en Technieken
Verschillende methoden worden ingezet bij tunnelbouw. De boor- en straalmethode wordt toegepast door boorgaten te maken en explosieven te gebruiken om gesteente te verwijderen. Tunnelboormachines (TBM) graven de tunnel uit en brengen tegelijkertijd de bekleding aan; deze zijn geschikt voor diverse grondsoorten. De 'cut-and-cover' methode wordt voornamelijk in stedelijke gebieden gebruikt waarbij een bouwkuip wordt gemaakt. Bij afgezonken tunnels worden tunnelelementen elders gebouwd en vervolgens afgezonken op de definitieve locatie, vaak bij het kruisen van waterwegen. Ook het inschuiven van tunnels behoort tot de mogelijkheden, waarbij de tunnel naast de bestaande infrastructuur wordt gebouwd en vervolgens op zijn plaats wordt geschoven.
Materialen en Toepassingen
In de tunnelbouw worden diverse materialen gebruikt. Beton en gewapend beton zijn veelvoorkomend voor de tunnelwand en -bekleding. Innovaties omvatten het gebruik van prefab betonsegmenten. Ook materialen zoals Schöck Combar® worden ingezet in zones die doorboord moeten worden door TBM's, omdat dit de boorkop niet beschadigt. Tunnels worden aangelegd voor verschillende doeleinden, waaronder transport (snelwegen, spoorwegen, metro's) en watermanagement (riolering, watertransport). Ze maken het mogelijk infrastructuur efficiënt door obstakels te leiden.
Vergelijkbare termen
Tunnelboormachine
Gebruikte bronnen: