Tudorstijl
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
De Tudorstijl is een Engelse architectuurstijl die dominant was tijdens de heerschappij van het Huis Tudor (1485-1603) en kenmerken van zowel de gotiek als de vroege renaissance bevat.
Omschrijving
De Tudorstijl, die de laatste fase van middeleeuwse architectuur in Engeland en Wales vormt en tevens de introductie van renaissance-architectuur markeert, is een overgangsstijl tussen gotiek en renaissance. De stijl, verwant aan het maniërisme, is direct herkenbaar aan diverse kenmerken. Typische elementen zijn decoratief vakwerk (half-houtwerk), steile daken, hoge smalle deuren en ramen, opvallende schoorstenen met ornamenten en het gebruik van eerlijke materialen zoals baksteen en keien. Ook opvallend zijn versieringen in metselwerk of gebeeldhouwde hardsteen, zoals pinakels, trapgevels, arkeltorentjes en de kenmerkende tudorbogen. Oorspronkelijk kwam de stijl voornamelijk voor in Engeland. De neotudorstijl is een 19e-eeuwse interpretatie van de Tudorstijl met uitbundig gebruik van ornamenten.
Kenmerken en Toepassing
De Tudorstijl kenmerkt zich door specifieke decoraties in metselwerk en gebeeldhouwde hardsteen, waaronder pinakels, trapgevels, achthoekige arkeltorentjes en gedrukte of accoladebogen (tudorbogen). Ook vakwerk in de gevels werd veelvuldig toegepast. De stijl maakte een eerste introductie van bakstenen architectuur, geïmporteerd uit de Lage Landen, met versieringen in metselwerk, zoals tudorbogen. De interieurs uit de Tudorperiode waren eveneens rijk versierd. Hoewel de stijl oorspronkelijk vooral in Engeland voorkwam, werd de tudorboog ook toegepast in landen als Frankrijk, België en Nederland. Moderne interpretaties van de Tudorstijl, bekend als neotudorstijl of Tudor Revival, zijn te vinden in latere bouwprojecten, waarbij klassieke elementen op een eigentijdse manier worden toegepast.
De Tudorboog
Een kenmerkend element van de Tudorstijl is de tudorboog. Dit is een symmetrische boogconstructie. Vanaf de aanzet verloopt de vorm via een kleine cirkel, waarna deze via een flauwere cirkellijn naar het midden loopt. Het laatste deel naar het midden kan een rechte lijn zijn, wat resulteert in een stompe hoek in het midden van de boog. De tudorboog wordt gezien als een type spitsboog en kan zowel in baksteen als in steen worden uitgevoerd.
Vergelijkbare termen
Vakwerkbouw
Gebruikte bronnen: