Tolerantieklasse
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Een tolerantieklasse geeft de maximaal toegestane afwijking aan van de opgegeven of nominale maat van een bouwelement of constructie.
Omschrijving
Tolerantieklassen zijn essentieel in de bouw om ervoor te zorgen dat gebouwonderdelen, ondanks onvermijdelijke variaties tijdens fabricage en plaatsing, correct op elkaar aansluiten en voldoen aan functionele en esthetische eisen. Deze klassen specificeren de toelaatbare grenzen voor afwijkingen in bijvoorbeeld afmetingen, vorm, rechtheid, verticaliteit en vlakheid. Door in bestekken en overeenkomsten een specifieke tolerantieklasse te hanteren, worden subjectieve beoordelingen van het eindresultaat vermeden en is er duidelijkheid voor alle betrokken partijen, zoals ontwerpers, aannemers, leveranciers en fabrikanten. Normen zoals NEN-EN 771-1 voor metselbakstenen en NEN EN 13670 voor betonconstructies bevatten bepalingen over maattoleranties en declassificatie hiervan. De keuze van de tolerantieklasse hangt af van onder meer het type bouwproduct, de bouwmethoden, de beoogde prestaties en de kostprijs.
Voorbeelden en Maatvoering
Bij metselbakstenen wordt gewerkt met tolerantieklassen zoals T1 en T2 voor maattolerantie, en R1 en R2 voor maatspreiding. T1 laat hierbij een grotere afwijking toe dan T2. De maattolerantie is de afwijking van de gemiddelde maat van een partij ten opzichte van de gedeclareerde maat. Maatspreiding betreft het verschil tussen de kleinste en grootste maat binnen een partij. De maatvoering van metselwerk wordt beïnvloed door de gemiddelde maten van de stenen, de voegdikte en de maattoleranties en -spreiding. Het is raadzaam om bij de maatvoering van metselwerk, met name bij constructies die gevoelig zijn voor maat afwijkingen, de werkelijke afmetingen van de te verwerken bakstenen te gebruiken in plaats van theoretische standaardmaten.
Vastlegging en Controle
Om misverstanden en discussies te voorkomen, is het cruciaal om in de contractdocumenten, zoals het bijzonder bestek, duidelijk aan te geven welke tolerantieklasse en referentiedocumenten van toepassing zijn. Dit geldt niet alleen voor de producten zelf, maar ook voor de ondergrond waarop ze worden geplaatst. Controle van toleranties kan plaatsvinden met specifieke meetinstrumenten, waarvan de keuze afhangt van de meting, de toegestane afwijking en de omgevingsomstandigheden. Technische Voorlichtingen en normen geven richtlijnen voor toelaatbare afwijkingen en meetmethoden voor diverse bouwtoepassingen, zoals bepleisteringen en glasborstweringen.
Vergelijkbare termen
Afmetingstolerantie
Gebruikte bronnen: